Η Σύμβαση των Ην. Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού έχει κυρωθεί σχεδόν από όλα τα κράτη. Εντούτοις, τα δικαιώματα των παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο εξακολουθούν να παραβιάζονται. Υπενθυμίζουμε ότι αποτελεί πρωτίστως υποχρέωση των κρατών να σέβονται και να διασφαλίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αναγνωρίζοντας την ανάγκη να ληφθούν μέτρα για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις εθνικών και διεθνών οργάνων, έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες.
Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού
Η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ολοκλήρωσε την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το οποίο έχει ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των παιδιών στην Ελλάδα και την αποτελεσματική προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Πρόκειται για μία εθνική στρατηγική που εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσµα της κυβερνητικής πολιτικής, λαμβάνοντας υπόψη στατιστικά στοιχεία και έχοντας εξασφαλίσει διϋπουργικό συντονισµό και τη συμμετοχή όλων των αρµόδιων φορέων στο σχεδιασµό και την υλοποίηση των σχετικών δράσεών τους. Περιλαμβάνει ειδικούς στόχους που θα υλοποιηθούν σε χρονικό ορίζοντα τριετίας, δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα 2018-2020.
Οι άξονες προτεραιότητας του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι οι εξής:
1. Καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στα παιδιά.
2. Προστασία των παιδιών στο πλαίσιο των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
3. Διασφάλιση του δικαιώματος των παιδιών στην υγεία.
4. Τα δικαιώματα των παιδιών στην εκπαίδευση.
5. Παιδική προστασία στην κοινότητα – αποϊδρυματοποίηση.
6. Δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά.
Οι εν λόγω άξονες συνάδουν με αυτούς που απορρέουν από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού και καλύπτουν τα θέματα προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού που τα τελευταία χρόνια έχει προκρίνει στις μελέτες της και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ).
Η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μετά την ολοκλήρωση της εκπόνησης του Σχεδίου Δράσης κάλεσε φορείς της κοινωνίας των πολιτών να υποβάλουν γραπτές παρατηρήσεις επ' αυτού και εν συνεχεία διεξήχθη δημόσια διαβούλευση (ακρόαση).
Επιπρόσθετα, με το αρ. 8 του ν. 4491/2017 συστάθηκε συλλογικό όργανο με την ονομασία «Εθνικός Μηχανισμός Εκπόνησης, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού», το οποίο υπάγεται στη Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο Εθνικός Μηχανισμός είναι αρμόδιος για την εκπόνηση Εθνικών Σχεδίων Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων βάσης αυτών. Ρητά προβλέπεται ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς κατά την καταγραφή των δράσεών τους οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τους τις αποφάσεις και τις συστάσεις εθνικών και διεθνών οργάνων προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του παιδιού. Προβλέπεται επίσης ότι κατά το στάδιο της εκπόνησης των Σχεδίων Δράσης ορίζονται και οι δείκτες υλοποίησης της κάθε δράσης.
Ο Μηχανισμός είναι επίσης αρμόδιος για τη διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών. Προβλέπεται μάλιστα ρητά ότι οφείλει να μεριμνά για τη συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία της διαβούλευσης. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η ΚΑ΄ Σύνοδος της Βουλής των Εφήβων (7-11 Ιουλίου 2016) είχε ως αντικείμενο το υπό εκπόνηση Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που οι έφηβοι βουλευτές κλήθηκαν να καταθέσουν προτάσεις για μια πραγματική πρωτοβουλία της Διοίκησης, σε ένα θέμα που τους αφορά άμεσα.
Ο Μηχανισμός είναι επίσης υπεύθυνος για την προώθηση, προβολή, παρακολούθηση και αξιολόγηση των Σχεδίων Δράσης. Οι εκθέσεις αξιολόγησης των υποβάλλονται στον Συνήγορο του Πολίτη. Τέλος, ο Μηχανισμός είναι αρμόδιος για την προετοιμασία του επόμενου Σχεδίου Δράσης, ώστε να διασφαλίζεται πάντοτε μια συνέχεια. Σε αυτό το στάδιο αναμένεται ο ορισμός εκπροσώπων για τη συγκρότηση του Εθνικού Μηχανισμού.
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης συζητήθηκε τη Δευτέρα στο ΚΥΣΚΟΙΠ και όλα τα συναρμόδια Υπουργεία δεσμεύτηκαν να συμβάλουν στην τελική διαμόρφωσή του.
Σπίτια του Παιδιού
Μια σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης είναι η θέσπιση των λεγόμενων «Σπιτιών του Παιδιού». Στο πλαίσιο της προσπάθειας να καταστεί η Δικαιοσύνη φιλική προς τα παιδιά και με την ευκαιρία της ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2012/29/ΕΕ για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας (Ν. 4478/2017), θεσπίστηκαν 5 νέες δομές (Αυτοτελή Γραφεία) εντός της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Πρόκειται για ειδικές δομές στις οποίες θα διενεργείται η εξέταση των παιδιών μαρτύρων και θυμάτων σεξουαλικών εγκλημάτων κατά την ποινική διαδικασία. Οι δομές θα διαθέτουν ειδικό εξοπλισμό και εξειδικευμένο προσωπικό που θα επικουρεί τον δικαστικό λειτουργό κατά την εξέταση του ανήλικου μάρτυρα. Η εν λόγω διαδικασία περιγράφεται στο άρθρο 226 Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ήδη από το 2007, όταν η Ελλάδα κύρωσε το Προαιρετικό Πρωτόκολλο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού σχετικά με την εμπορία παιδιών, την παιδική πορνεία και την παιδική πορνογραφία. Εντούτοις, η εν λόγω διάταξη είχε παραμείνει κενό γράμμα, αφού δεν είχαν θεσπιστεί οι κατάλληλες δομές για την εφαρμογή της. Αξίζει να σημειωθεί ότι αντίστοιχες δομές λειτουργούν στις ΗΠΑ από το 1985, ενώ η Βουλγαρία, για παράδειγμα, διαθέτει 20 τέτοιες δομές.
Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι:
1. η επίτευξη φιλικότερης προς τα παιδιά Δικαιοσύνης
2. η αποφυγή της δευτερογενούς θυματοποίησης του παιδιού
3. η αποφυγή πολλαπλών καταθέσεων (μπορεί να φτάσουν μέχρι και τις 14!)
4. η εξακρίβωση της αλήθειας με φιλικό προς το παιδί τρόπο
5. η εφαρμογή διατάξεων που είχαν παραμείνει κενό γράμμα εδώ και μια δεκαετία
Σε σχέση με την εφαρμογή των νέων αυτών ρυθμίσεων:
Όσον αφορά τα επιστημονικά κριτήρια και τις μεθόδους που θα εφαρμόζονται στα Σπίτια του Παιδιού, το ΚΕΣΑΘΕΑ (Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο για την αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων) έχει επιφορτιστεί με τη σύνταξη του Σχεδίου Υπουργικής Απόφασης για τις μεθόδους, προδιαγραφές, διαμόρφωση χώρων κλπ των Σπιτιών του Παιδιού (άρθρο 74 παρ. 3 του ν. 4478/2017) και έχει ήδη ολοκληρώσει την επεξεργασία του.
Όσον αφορά τη στέγαση, έχουν ήδη δρομολογηθεί οι διαδικασίες για αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου και για την εκμίσθωση των χώρων, ενώ έχουν επίσης δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την στελέχωση των νέων δομών μέσω της κινητικότητας. Με πρωτοβουλία της Προέδρου του ΚΕΣΑΘΕΑ, πραγματοποιήθηκε επιμόρφωση στελεχών στην Αμερική, ενώ με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων πραγματοποιήθηκε επίσκεψη εργασίας στην Κροατία για την παροχή τεχνογνωσίας από τις πρότυπες δομές που λειτουργούν εκεί.
Σύμβαση Κων/λης
Μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία ήταν και η κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας και η τροποποίηση της συναφούς εθνικής νομοθεσίας (Ν. 4531/2018). Μεταξύ άλλων:
- Καταργήθηκε η άκρως αναχρονιστική διάταξη του άρθρου 339 παρ. 3 ΠΚ (μη άσκηση ποινικής δίωξης εάν μεταξύ του δράστη αποπλάνησης ανηλίκου και του θύματος τελέστηκε γάμος).
- Προβλέφθηκε ρητά ότι τα έθιμα, οι παραδόσεις και η θρησκεία του δράστη δεν συνιστούν στοιχεία ικανά για να μειώσουν την ποινή του (ελαφρυντικά). Η πρόβλεψη αυτή αφορά τα λεγόμενα «εγκλήματα τιμής», τα οποία συχνά αφορούν τα ανήλικα κορίτσια.
- Ποινικοποιήθηκε η υποκίνηση σε ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων, δηλαδή η ρητορική υπέρ των κλειτοριδεκτομών. Πρέπει να σημειωθεί ότι για την ίδια την πράξη του ακρωτηριασμού δεν απαιτείτο νομοθετική ρύθμιση διότι αυτή ποινικοποιείτο ήδη με το άρθρο 310 ΠΚ (βαριά σωματική βλάβη). Μάλιστα στην παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, όπου αναφέρονται ενδεικτικά οι περιπτώσεις βαριάς σωματικής βλάβης, αναφέρεται ρητά η περίπτωση του σοβαρού ακρωτηριασμού (και προφανώς η κλειτοριδεκτομή αποτελεί τέτοια περίπτωση). Θα θέλαμε δε να επισημάνουμε επιπλέον, ότι σε περίπτωση τέλεσης της πράξης σε βάρος ανηλίκου, εκτός από την ποινική ευθύνη του δράστη, θα τιμωρηθεί κατά τις γενικές διατάξεις του ΠΚ περί συμμετοχής και το πρόσωπο που οδήγησε τον ανήλικο παθόντα στον δράστη προκειμένου να τελεστεί η πράξη. Συνήθως το πρόσωπο αυτό είναι ο γονέας ή ο ασκών την επιμέλεια.
- Επίσης, στους σκοπούς του εγκλήματος της εμπορίας ανθρώπων (αφαίρεση οργάνων, εργασία και επαιτεία) προστέθηκε και ο εξαναγκασμός σε γάμο, εγκληματική πράξη που αφορά και τα παιδιά.
- Τροποποιήθηκαν κάποιες διατάξεις του ν. 3500/06 για την ενδοοικογενειακή βία, ώστε να καταστεί καλύτερη η εφαρμογή του. Για παράδειγμα, προβλέφθηκε ποινή για την παραβίαση των περιοριστικών όρων που επιβάλλονται στον κατηγορούμενο για ενδοοικογενειακή βία, η οποία δεν προβλεπόταν προηγουμένως.
- Στην αποζημίωση του ν. 3811/2009 που δίνεται από το κράτος όταν το θύμα δεν μπορεί να αποζημιωθεί από τον δράστη, προστέθηκαν και δαπάνες για τη μετεγκατάσταση του θύματος σε ασφαλές περιβάλλον.
- Τροποποιήθηκε ο νόμος περί όπλων και πλέον δεν χορηγείται άδεια σε όσους έχει ασκηθεί ποινική δίωξη και σε όσους έχουν καταδικασθεί για αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας.
- Ένα ακόμα σημαντικό μέτρο που λήφθηκε αφορά τους αλλοδαπούς. Οι αλλοδαποί- θύματα ενδοοικογενειακής βίας που προσέρχονται στις αρμόδιες αρχές για να καταγγείλουν περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας προστατεύονται από την απέλαση. Αντίστοιχη διάταξη υπάρχει και για τα θύματα ρατσιστικών εγκλημάτων, ώστε να μην φοβούνται ότι θα κρατηθούν εάν υποβάλλουν καταγγελία στην αστυνομία, να ενθαρρύνονται δηλαδή να υποβάλλουν αναφορά ή καταγγελία.
Αναθεώρηση Οικογενειακού Δικαίου
Τέλος, μια δράση που θεωρούμε εξαιρετικά σημαντική και η οποία αφορά πολύ μεγάλο αριθμό παιδιών είναι η αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου. Τον Φεβρουάριο του 2018 συγκροτήθηκε Νομ/κή Επιτροπή η οποία έλαβε παράταση, κατόπιν αιτήματός της, για την ολοκλήρωση των εργασιών της έως τον Μάρτιο του 2019. Εντούτοις, σκοπεύει να ολοκληρώσει το έργο της το συντομότερο δυνατό, χωρίς βεβαίως αυτό να αποβεί σε βάρος της ποιότητας του έργου της.
Η Επιτροπή δίνει έμφαση στα ζητήματα των παιδιών και κυρίως στα θέματα που ανακύπτουν μετά το διαζύγιο, όπως θέματα επιμέλειας και επικοινωνίας, καθώς και σε άλλα ζητήματα του οικογενειακού δικαίου. Στόχευση είναι να ενισχυθούν τα δικαιώματα του γονέα μετά το διαζύγιο και κυρίως το δικαίωμα επικοινωνίας. Πρώτιστο μέλημα της Επιτροπής είναι να διασφαλίζεται το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Επιπλέον, η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνεργάστηκε με άλλα Υπουργεία επί νομοσχεδίων που αφορούν άμεσα τα παιδιά, όπως τα νομοσχέδια του Υπουργείου Εργασίας για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου αναδοχής και υιοθεσίας και την επιτροπεία των ασυνόδευτων ανηλίκων, το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την προαιρετική εφαρμογή της Σαρία στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, ενώ με τον ν. 4488/2017 για την υλοποίηση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ορίσθηκε ως Κεντρικό Σημείο Αναφοράς για θέματα σχετιζόμενα με την εφαρμογή της Σύμβασης, με σημαντικότερη αρμοδιότητα την εκπόνηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα άτομα με αναπηρίες.
Τέλος, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι όλες οι δράσεις της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όπως οι πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του ρατσιστικού εγκλήματος, του trafficking, των διακρίσεων, η προώθηση της συμμόρφωσης στις αποφάσεις του ΕΔΔΑ, οι πρωτοβουλίες για την κύρωση διεθνών συνθηκών, όπως του 16ου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, των τροποποιήσεων του Καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, της Σύμβασης για την Εμπορία Ανθρώπινων Οργάνων, αποσκοπούν στην προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία είναι οικουμενικά και αδιαίρετα. Αποτελεσματικότερη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σημαίνει ουσιαστικότερη προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών στην οικογένεια, στο σχολείο, στην κοινωνία.
Η Γενική Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κα Μαρία Γιαννακάκη, συναντήθηκε σήμερα Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2018, με εκπροσώπους γυναικείων οργανώσεων από την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος ERASMUS+ Breaking the Cycle, με θέμα την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, πρόγραμμα στο οποίο εκπροσωπεί την Ελλάδα το Κέντρο Έρευνας και Δράσης για την Ειρήνη (ΚΕΔΕ), με επικεφαλής την κα Φωτεινή Σιάνου.
Η Γενική Γραμματέας παρουσίασε το νομοθετικό έργο των τριών τελευταίων ετών αναφορικά με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την καθημερινή εργασία και εγρήγορση που απαιτείται για την προάσπιση των δικαιωμάτων κάθε πολίτη. Οι επισκέπτες θέλησαν να μάθουν πιο αναλυτικά τις νομοθετικές αλλαγές, τόσο σε σχέση με τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα όσο και σχετικά με θέματα που προκύπτουν με τα δικαιώματα προσφύγων και μεταναστών.
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των γυναικείων οργανώσεων αναφέρθηκαν στο έργο τους κυρίως στις χώρες της Ασίας και της Αφρικής για την προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, ενώ οι εκπρόσωποι οργανώσεων της Ισπανίας σημείωσαν τη σπουδαιότητα της συνεργασίας του δικτύου τους τόσο στην ανταλλαγή εμπειριών όσο και στην εκπροσώπηση μεταναστών στην Ευρώπη, οι οποίοι προέρχονται από χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Σημειώθηκε από όλους ότι στις πολιτικές ισότητας πρέπει να εμπλέκονται και οι άντρες, εκφράζοντας έτσι την πεποίθησή τους ότι τα ζητήματα της ισότητας των φύλων αφορούν γυναίκες και άντρες, με αφορμή πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης 25.000 αντρών φοιτητών για τη βία κατά των γυναικών στην Ινδία.
Τέλος, η Γενική Γραμματέας τόνισε, ότι η προστασία κάθε πολίτη από οποιαδήποτε μορφή ρατσιστικής ή σεξιστικής βίας και λόγου, αποτελεί τόσο ατομικό δικαίωμα του πολίτη, όσο και συλλογικό δικαίωμα, που εγγυάται τη διαφύλαξη και την προστασία της κοινωνικής ομαλότητας και της ειρηνικής συνύπαρξης όλων των λαών.
Εκφράζουμε απερίφραστα τον αποτροπιασμό μας για την βεβήλωση εβραϊκών τάφων στο 3ο Νεκροταφείο Νίκαιας.
Η παρούσα κυβέρνηση έχει δείξει έμπρακτα ότι μία είναι η θέση της απέναντι στο ρατσισμό και τη ρατσιστική βία: μηδενική ανοχή.
Τέτοια περιστατικά μίσους, όπως και αυτά που διαδραματίστηκαν πρόσφατα στη Μυτιλήνη, αφορούν κάθε πολίτη, καθώς βάλλουν κατά της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και πλήττουν την κοινωνία στο σύνολό της.
Στεκόμαστε απέναντι στο ρατσισμό και στο πλάι της εβραϊκής κοινότητας και καλούμε όλους τους πολίτες και τις συλλογικότητες κάθε μορφής να κάνουν το ίδιο.
Ο σεβασμός της ανθρώπινης αξίας και αξιοπρέπειας χωρίς καμία διάκριση με βάση οποιοδήποτε προσδιοριστικό του ατόμου στοιχείο, όπως η φυλή, το χρώμα, η εθνική ή εθνοτική καταγωγή, οι γενεαλογικές καταβολές, οι θρησκευτικές ή άλλες πεποιθήσεις, η αναπηρία, η ηλικία, η οικογενειακή ή κοινωνική κατάσταση, ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου, καθώς, επίσης, και η θεσμική κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αποτελούν αξίες άρρηκτα συνυφασμένες με τις αρχές του Κράτους Δικαίου και του Δημοκρατικού μας Πολιτεύματος, και ως εκ τούτου αποτελούν προτεραιότητα της Ελληνικής Πολιτείας.
Κατά το παρελθόν, μία από τις βασικότερες αιτίες που κατέστησε πολλούς συνανθρώπους μας δέκτες ρατσιστικών συμπεριφορών και διακρίσεων υπήρξε ο σεξουαλικός τους προσανατολισμός και η ταυτότητα του φύλου τους. Μόλις 27 χρόνια πριν, στις 17 Μαΐου 1990 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο των ψυχικών ασθενειών, ενώ στις 19 Ιανουαρίου 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία αναγνώρισε το συμβολισμό της ημέρας αυτής και με ψήφισμά του κάλεσε τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν δράσεις για την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού.
Στην Ελλάδα, σε νομοθετικό επίπεδο, τα τελευταία τρία χρόνια έγιναν σημαντικά βήματα με στόχο την κατάρριψη των προκαταλήψεων, την άρση των αδικιών του παρελθόντος, την αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την εμπέδωση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το σύνολο των πολιτών.
Ειδικά όσον αφορά το Υπουργείο Δικαιοσύνης, τα μέτρα που έχουν ληφθεί, έχοντας στον πυρήνα τους το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και στοχεύοντας στην εξάλειψη κρουσμάτων διάκρισης και άνισης μεταχείρισης είναι:
Θεσπίστηκε νέο Σύμφωνο Συμβίωσης, με επέκταση στα ομόφυλα ζευγάρια και αναγνώριση πλήθους Δικαιωμάτων.
Ενισχύθηκε η αντιρατσιστική νομοθεσία και η νομοθεσία κατά των διακρίσεων.
Συγκροτήθηκε Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, για τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής κατά του ρατσισμού. Έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, αλλά και των εμπλεκόμενων Αρχών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του ρατσιστικού εγκλήματος.
Εκπονείται Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας.
Υλοποιείται ευρωπαϊκό πρόγραμμα για μία ολιστική αντιμετώπιση του ρατσιστικού εγκλήματος
Ψηφίστηκε ο Ν. 4443/2016 (Ίση μεταχείριση) με τον οποίο επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο συναφές θεσμικό πλαίσιο. Διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής του νόμου και ενισχύθηκαν οι αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος ανέλαβε πλέον και τις καταγγελίες για παραβίαση της Αρχής της ίσης μεταχείρισης στον ιδιωτικό τομέα.
Ορίστηκαν Ειδικοί Εισαγγελείς για τη ρατσιστική βία σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο.
Καταργήθηκε το αρ. 347 του ΠΚ.
Ψηφίστηκε ο νόμος 4491/2017 για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Χωρίς προαπαιτούμενα, χωρίς προηγούμενη ιατρική επέμβαση, χωρίς ψυχιατρική εξέταση, με την απλή, γρήγορη, μη κοστοβόρα διαδικασία που προβλέπεται για κάθε Έλληνα πολίτη που επιθυμεί να μεταβάλλει κάποιο στοιχείο της ταυτότητάς του.
Κυρώθηκε η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των Γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία, η οποία θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και της κακοποίησης και αποτελεί ένα σημαντικότατο βήμα για την προστασία και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μεταξύ άλλων, επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του νόμου για την ενδοοικογενειακή βία (ν. 3500/2006) και στα ομόφυλα ζευγάρια.
Τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα είναι Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο σεβασμός και η προστασία των οποίων είναι στοιχείο της πολιτικής μας ταυτότητας, της δημοκρατικής κοινωνίας στην οποία πιστεύουμε και του πολιτισμού μας, ενώ η ανάπτυξη και η πρόοδος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο θα επέλθει μόνο μέσω της εξάλειψης κάθε είδους διακρίσεων και της διασφάλισης της ειρηνικής συμβίωσης. Εξάλλου, όπως διακηρύσσεται στο προοίμιο της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια «αποτελεί τον ακρογωνιαίον λίθο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο».
Ομοφοβία, τρανσφοβία, αντισημιτισμός, ισλαμοφοβία, ξενοφοβία: όλες οι μορφές ρατσισμού έχουν έναν κοινό παρονομαστή: το μίσος.
Η βία που υποκινείται από το μίσος μας αφορά όλους. Στρέφεται κατά οποιουδήποτε προσώπου ή ομάδας που μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους ως «διαφορετικό», λόγω φυλής, χρώματος, θρησκείας, γενεαλογικών καταβολών, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου ή αναπηρίας, αλλά και κατά όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων που είναι αντίθετοι στο μίσος και τον ρατσισμό. Όμως στην πραγματικότητα, όλοι είμαστε διαφορετικοί και όλοι για κάποιον είμαστε «ο άλλος».
Η ελληνική κοινωνία που παλεύει να μείνει όρθια και να διατηρήσει τη συνοχή της, που καλείται να σηκώσει ένα δυσανάλογο βάρος, για το μέγεθος και τις δυνάμεις της, αυτό των προσφυγικών ροών, έχει επιδείξει συγκινητική αλληλεγγύη. Δεν λείπουν όμως και στην Ελλάδα οι ακραίες φωνές του μίσους και της βίας, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη όπου η ακροδεξιά μάχεται να ξανασηκώσει ανάστημα εξουσίας.
Απέναντι στην ρητορική του μίσους και στη ρατσιστική βία, όλες οι εξουσίες, η καθεμία στην ανεξάρτητη λειτουργία της και από την διακριτή θέση της στο Κράτος Δικαίου, οφείλουν να μάχονται για την προστασία όλων των πολιτών που στοχοποιούνται λόγω των χαρακτηριστικών τους. Η προστασία κάθε πολίτη από τη ρατσιστική βία και τον ρατσιστικό λόγο δεν αποτελεί μόνο ατομικό δικαίωμα του πολίτη αυτού, αλλά συλλογικό δικαίωμα για τη διαφύλαξη και την προστασία της Δημοκρατίας και της ειρηνικής συνύπαρξης. Και μας αφορά όλους.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε τρία χρόνια διακυβέρνησης, κάνει πράξη, όσα άλλοι, σαράντα και πλέον χρόνια τώρα εναλλασσόμενοι στη διακυβέρνηση, μόνο διακήρυσσαν, παρότι αρέσκονται να τοποθετούν εαυτούς στον πυρήνα του ευρωπαϊκού κοινωνικού φιλελευθερισμού και να παρουσιάζονται ως εκλεκτοί αντιπρόσωποι της ευρωπαϊκής κουλτούρας και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Συγκεκριμένα:
Θεσπίστηκε το νέο Σύμφωνο Συμβίωσης, με επέκταση στα ομόφυλα ζευγάρια.
Καταργήθηκαν αναχρονιστικές διατάξεις που εισήγαγαν διάκριση σε βάρος των ΛΟΑΤ ατόμων, όπως το άρθρο 347 του Ποινικού Κώδικα.
Ενισχύθηκε η αντιρατσιστική νομοθεσία (τροποποίηση του άρθρου 81 Α ΠΚ, νέο άρθρο 361 Β ΠΚ)
Συγκροτήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Διοίκησης και της Κοινωνίας των Πολιτών, το οποίο έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, αλλά και των εμπλεκόμενων αρχών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του ρατσιστικού εγκλήματος.
Εκπονείται Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Ρατσισμού.
Υλοποιείται ευρωπαϊκό πρόγραμμα για μια ολιστική αντιμετώπιση του ρατσιστικού εγκλήματος.
Θεσπίστηκε Εθνικός Μηχανισμός Εποπτείας της εφαρμογής των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ψηφίστηκε ο νόμος 4443/2016 για την ίση μεταχείριση, με τον οποίο επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο συναφές θεσμικό πλαίσιο.
Καταργήθηκε η υποχρεωτική εφαρμογή της Σαρία στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης.
Ψηφίστηκε ο νόμος 4488/2017 με τον οποίο θεσπίζονται κατευθυντήριες αρχές για την υλοποίηση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με αναπηρίες.
Καταργήθηκε η διάταξη για την αρτιμέλεια ως προϋπόθεση εισαγωγής στις δραματικές σχολές.
Ψηφίστηκε ο νόμος 4491/2017 για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου.
Τέλος, κυρώνεται, την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή, η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη βία κατά των Γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία, η οποία θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και της κακοποίησης και αποτελεί ένα σημαντικότατο βήμα για την προστασία και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Επίσης, μεταξύ άλλων, επεκτείνεται το πεδίο εφαρμογής του νόμου για την ενδοοικογενειακή βία (ν. 3500/2006) και στα ομόφυλα ζευγάρια.
