"Οι πρόσφατες αποφάσεις, τα επόμενα βήματα και ο τρίτος τομέας": άρθρο της Μαρίας Γιαννακάκη στο www.ysterografa.gr

 Οι πρόσφατες αποφάσεις του Eurogroup συνιστούν ένα θετικό βήμα για την παραμονή της χώρας στο ευρώ και την προοπτική της χώρας για έξοδο από την κρίση. Αυτοί ήταν εξάλλου οι βασικοί στόχοι της Δημοκρατικής Αριστεράς με την απόφαση της για στήριξη και συμμετοχή της στην τρικομματική κυβέρνηση.
Η διασφάλιση της διετούς επιμήκυνσης του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής από το 2014 στο 2016 και η αποδέσμευση των δόσεων 43,7 δις με πρώτη αυτή των 34,4 δις ως τα μέσα Δεκεμβρίου, παρέχουν αναμφισβήτητα την αναγκαία ανάσα και ανοίγουν την προοπτική αναθέρμανσης της οικονομίας με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων χρεών του δημοσίου.
Η αποκατάσταση συνθηκών εμπιστοσύνης, η προώθηση αποκρατικοποιήσεων που διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον και την αναπτυξιακή προοπτική, καθώς και η προώθηση της στροφής προς ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο με ενέργειες διαρθρωμένες σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο επίπεδο με την συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αποτελούν προϋποθέσεις για την έξοδο της χώρας μας από την κρίση ...

Οι θετικές προοπτικές που δημιουργούνται, είναι απαραίτητο να συνδυαστούν με διαθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, ώστε να έχουν μακροχρόνιο θετικό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία και τους πολίτες.
Βασικές προϋποθέσεις για την πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη: Η καθιέρωση ενός απλού, δίκαιου και κυρίως σταθερού φορολογικού συστήματος με ταυτόχρονη ανασυγκρότηση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών και αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής. Ο εκσυγχρονισμός του Δημόσιου τομέα, η ορθολογική οργάνωση της δομής και λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης ώστε να καταστεί αποδοτική με την προώθηση της διοικητικής αναδιάρθρωσης και των αλλαγών στην κατανομή του προσωπικού. Η πάταξη της γραφειοκρατίας με κωδικοποίηση της νομοθεσίας και απλοποίηση των διαδικασιών, η επέκταση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών που περιορίζουν στο ελάχιστο την επαφή των πολιτών με τις υπηρεσίες συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της διαφθοράς και η προώθηση της δικαστικής μεταρρύθμισης.
Ανάπτυξη που πρέπει να έχει μεταξύ άλλων ως κύριες κατευθύνσεις την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας, όπως η γεωργία και η αλιεία, ο τουρισμός με έμφαση στον χειμερινό που παραμένει καχεκτικός, η ναυτιλία και τον τομέα των ναυπιγοεπισκευών που βρίσκεται υπό κατάρρευση μετά από τα αλλεπάλληλα λάθη του παρελθόντος, πλήττοντας έναν από τους πιο σημαντικούς τομείς της εθνικής οικονομίας και οδηγώντας στην ανεργία –άμεσα και έμμεσα- χιλιάδες επαγγελματίες του κλάδου.
Ο χρόνος που χρειάζεται για να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις και να αποδώσουν οι προσπάθειες για μια ανάπτυξη νέου τύπου, δεν είναι εύκολος ούτε σύντομος. Η νέα κατάσταση δεν απαλλάσσει τους πολίτες από τις άμεσες δυσκολίες που θα νοιώσουν από τις συνέπειες επιβαρύνσεων και περικοπών. Είναι απαραίτητο λοιπόν να δημιουργηθεί ένα διευρυμένο κοινωνικό δίκτυο που θα που θα λάβει μέτρα προστασίας για να στηρίξει ανέργους και όσους πλήττονται άμεσα από τις συνέπειες της κρίσης.
Σε μια περίοδο όπου η αγορά βρίσκεται αντιμέτωπη με την ύφεση και η ανεργία πλήττει πάνω από το ¼ του ενεργού πληθυσμού και το 50% των νέων, η αντιμετώπιση της αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα με τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Ωστόσο, στον ενδιάμεσο χώρο, ανάμεσα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό αναπτύσσεται και αναδεικνύεται σε πολλές χώρες ο τομέας της Κοινωνικής Οικονομίας ή Τρίτος Τομέας της Οικονομίας ή Μη Κερδοσκοπικός Τομέας. Ο τομέας αυτός περιλαμβάνει τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, τις κοινωνικές επιχειρήσεις, τους συνεταιρισμούς και διάφορους τύπους ενώσεων, που στηρίζονται στην αυτοοργάνωση των πολιτών και στην εθελοντική προσφορά υπηρεσιών, στη βάση της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.
Και φυσικά δεν αναφέρομαι στον κρατικοδίαιτο συνεταιριστικό κίνημα της δεκαετίας του 80 με τη διοχέτευση και τη διασπάθιση με αδιαφανή κριτήρια δημόσιου χρήματος αλλά σε συνεταιριστικά διαρθρωμένες οικονομικές μονάδες που μπορούν να αποτελέσουν και σημαντικό αναπτυξιακό εργαλείο.
Μόλις τον Σεπτέμβριο του 2011 δημιουργήθηκε στη χώρα μας το νέο θεσμικό πλαίσιο για την κοινωνική οικονομία και την κοινωνική επιχειρηματικότητα. Πρόκειται για τη δυνατότητα δημιουργίας φορέων που θα καλύψουν το κενό που αφήνουν μεγάλα τμήματα της ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών, συνήθως κοινωνικού χαρακτήρα, των οποίων η παραγωγή και η διάθεση από τους μηχανισμούς της ελεύθερης αγοράς κρίνεται ασύμφορη, η δε παροχή τους από το κράτος πολλές φορές ανέφικτη. Διαδραματίζουν, δηλαδή, ένα κρίσιμο διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ της οικονομίας της αγοράς και του δημόσιου τομέα. που στηρίζεται στην αυτοοργάνωση των πολιτών και στην εθελοντική προσφορά υπηρεσιών, στη βάση της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.
Η έως σήμερα Ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει ότι η Κοινωνική Οικονομία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας και μπορεί να συμβάλλει σε μια δυναμική πολιτική ειδικά για τους νέους ανθρώπους με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Το γεγονός μάλιστα ότι σε χώρες- μέλη της ΕΕ έχει ενισχυθεί ο παραγωγικός ρόλος τους με την παραγωγή κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών, έχει διευρύνει τις δραστηριότητες του και έχει συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το πρώτο στοίχημα για την ευρωπαϊκή και φυσικά και για την ελληνική πολιτική είναι ο σχεδιασμός κατάλληλων εργαλείων και μέσων στήριξης της μικρής κλίμακας επιχειρηματικότητας από άτομα που βιώνουν την απειλή του κοινωνικού αποκλεισμού.
Το δεύτερο στοίχημα είναι η κοινωνική οικονομία και οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται να αποτελούν όχι θνησιγενείς και βραχυπρόθεσμες επιχειρηματικές απόπειρες αλλά να επενδύουν στην καινοτομία, στα ελληνικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, σε κοινωνικές υπηρεσίες και σε αγαθά που θα δημιουργήσουν συνθήκες βελτίωσης της ποιότητας ζωής. Να στεθούν αρωγοί στην προσπάθεια για αειφόρο ανάπτυξη και δικαιότερη κοινωνία.