Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, την ώρα που η υφήλιος ετοιμαζόταν να γιορτάσει την έλευση της νέας χρονιάς, μία είδηση ακραίας ρατσιστικής βίας που συνέβη στην Πάτρα είδε το φως της δημοσιότητας: ένας Ρομά με νοητική στέρηση, μπήκε σε επιχείρηση αυτοκινήτων στην Πάτρα προκειμένου να πει τα κάλαντα. Οι παριστάμενοι του ζήτησαν, κατ’ αρχάς, να πει τα κάλαντα γονατιστός, και στη συνέχεια, του πέταξαν εύφλεκτο υλικό στην μπλούζα, η οποία πήρε φωτιά. Ο 35χρονος προσπάθησε να σβήσει τη φωτιά, ευτυχώς με επιτυχία, ούρλιαζε και απειλούσε με προσφυγή στη Δικαιοσύνη.
Πώς η είδηση έγινε γνωστή; Ένας από την παρέα, τράβηξε τη «φάση» σε βίντεο και το ανέβασε ως storyστο Instagram, με σχόλιο «Κάτσε όπως είσαι». Κάποιος το είδε και ενημέρωσε τοπική εφημερίδα η οποία το δημοσίευσε και αυτό προκάλεσε την παρέμβαση του Τμήματος αντιμετώπισης ρατσιστικής βίας.
Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ο τρόπος που η είδηση παρουσιάστηκε στα ΜΜΕ: τα περισσότερα σημειώνουν ότι ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης απουσίαζε την ώρα του συμβάντος, ας σημειώσουμε ότι πρόκειται για πολύ γνωστή επιχείρηση στην πόλη, χωρίς όμως να δίνονται διευκρινίσεις για το ποιοι ήταν οι παριστάμενοι και ποια η σχέση τους με την επιχείρηση. Ήταν πελάτες; Ήταν φίλοι του ιδιοκτήτη; Ήταν γείτονες; Αντίθετα το σύνολο των ΜΜΕ σημείωσε ότι ο 35χρονος Ρομά, παρά τις απειλές του για μηνύσεις στο βίντεο, όχι μόνο δεν έδωσε νομική συνέχεια στην ιστορία, αλλά την απέδωσε σε «καλαμπούρι» και «πλάκα» και έσπευσε να προσθέσει ότι δεν έχει καμία απαίτηση. Επίσης, επειδή παρά το μέγεθός της η Πάτρα είναι μία επαρχιακή πόλη, όπου οι άνθρωποι γνωρίζονται, είναι κοινό μυστικό ότι ο συγκεκριμένος άντρας είχε δοσοληψίες με την εν λόγω επιχείρηση και είναι πατέρας 11 παιδιών. Κάποιος δύσπιστος θα μπορούσε και να υπονοήσει ότι η αλλαγή στάσης του 35χρονου ίσως είναι και αποτέλεσμα πιέσεων, όταν η πλακατζίδικη παρέα συνειδητοποίησε ότι το συμβάν ξέφυγε από τα όρια της γειτονιάς τους, με τον Εισαγγελέα να δίνει εντολή για διενέργεια κατεπείγουσας προκαταρκτικής εξέτασης, ενώ εισαγγελικές πηγές επισημαίνουν ότι ανεξάρτητα από τα δημοσιεύματα και την κατάθεση του Ρομά η υπόθεση θα διερευνηθεί εις βάθος, τόσο ως προς τη διάσταση της επικίνδυνης σωματικής βλάβης, όσο και ως προς το ενδεχόμενο ρατσιστικής συμπεριφοράς. Είναι αυτονόητο ότι τις τελικές απαντήσεις θα τις δώσει η δικαιοσύνη, ωστόσο αυτό που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι πως η εξευτελιστική συμπεριφορά και η απόπειρα να βάλουν φωτιά σε έναν άνθρωπο, τον οποίο υποτίθεται ότι βοηθούν καθημερινά με σίδερα, τρόφιμα ίσως και χρήματα, μόνο ως «καλαμπούρι» δεν μπορεί να εκληφθεί, ανεξάρτητα από τον τρόπο που το εξέλαβε ο ίδιος αυτοβούλως ή κατόπιν πιέσεων.
Εξάλλου το συγκεκριμένο περιστατικό δε μπορεί να χαρακτηριστεί ως μεμονωμένο: έλαβε χώρα πολύ σύντομα μετά τον θανάσιμο πυροβολισμό του 16χρονου Φραγκούλη. Πρόκειται για υποθέσεις με εμφανές ρατσιστικό κίνητρο, οι οποίες είναι κρίκοι σε μία μακρά αλυσίδα αντιτσιγγανικών περιστατικών. Αλήθεια, ποιος θυμάται τον Σαμπάνη ή το κοριτσάκι που συνέθλιψε η πόρτα του εργοστασίου στο Κερατσίνι σε μία κοινωνία, η οποία έχει εκπαιδευτεί με μία κουλτούρα ατιμωρησίας, με βαθιά χαραγμένη την πεποίθηση ότι όλες οι ζωές δεν έχουν την ίδια αξία. Άνθρωποι που όχι μόνο δεν επαναστατούν με τον κοινωνικό αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση των αδυνάμων και ενδεών, αλλά τη θεωρούν σχεδόν ως φυσική κατάσταση, ενώ την ίδια ώρα νοιάζονται για τα δικαιώματα των αγέννητων παιδιών. Μία κοινωνία που αδιαφορεί για τα δράματα ενδοοικογενειακής βίας της διπλανής τους πόρτας, αλλά ζητά κρεμάλες και επαναφορά της θανατικής ποινής κάθε φορά που ένα αποτρόπαιο έγκλημα θα πλασαριστεί δραματοποιημένα, πάντα με όρους αστυνομικού δελτίου, από τα συστημικά ΜΜΕ που φροντίζουν να ανησυχεί για την ασφάλειά της ολοένα και περισσότερο, γιατί όσο περισσότερο φοβάται τόσο πιο εύκολα θα υποταχθεί στα καθησυχαστικά μηνύματα της διαφήμισης: «το μόνο προϊόν που εγγυάται άμεσα και ορατά αποτελέσματα» (Πιερ Μπουρντιέ, «Για την τηλεόραση», εκδόσεις Πατάκη).
Άραγε και η πλακατζίδικη παρέα της Πρωτοχρονιάς ήταν ανάμεσα στους ανθρώπους που μαζεύτηκαν μπροστά από το σπίτι της φερόμενης ως παιδοκτόνου στην πόλη τους απαιτώντας την εσχάτη των ποινών;
Απέναντι στο ρατσιστικό έγκλημα, όλες οι εξουσίες, η καθεμία στην ανεξάρτητη λειτουργία της και από την διακριτή θέση της στο Κράτος Δικαίου, οφείλουν να μάχονται για την προστασία όλων των πολιτών που στοχοποιούνται λόγω των χαρακτηριστικών τους. Η προστασία κάθε πολίτη από τη ρατσιστική βία και τον ρατσιστικό λόγο δεν αποτελεί μόνο ατομικό δικαίωμα του πολίτη, αλλά και συλλογικό δικαίωμα για τη διαφύλαξη και την προστασία της κοινωνικής συνοχής. Γι’ αυτό και η οργή μας, κάθε φορά που οι θεσμοί αντί να είναι οι εγγυητές των δικαιωμάτων του συνόλου, υπηρετούν ρατσιστικές λογικές και γίνονται φορείς ρατσιστικού λόγου, ο οποίος απεχοχοποιεί τη ρατσιστική βία και οδηγεί στο ρατσιστικό έγκλημα.
«Οι Τ/Κ δεν γύρισαν την πλάτη στην «κάλπη» και με ένα ποσοστό γύρω στο 70% καθόρισαν το «εκλογικό» αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής στις λεγόμενες τοπικές εκλογές. Το ενδιαφέρον ήταν ζωηρό και παρά τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και άλλες συνθήκες που επικρατούν στο άλλο μισό της πατρίδας μας, με την επιλογή τους, οι συμπατριώτες μας επιβεβαίωσαν πως και νοιάζονται και τους ενδιαφέρει η αλλαγή στο πολιτικό προσκήνιο. Και για αυτό πασκίζουν, δίνοντας δύναμη στους εκπροσώπους της Αριστεράς, η οποία αν και «πολυκερματισμένη», σε σύγκριση με τη Δεξιά, πέτυχε σπουδαίες νίκες σε μεγάλα κέντρα» δήλωσε η διεθνολόγος, πολιτική αναλύτρια Μαρία Γιαννακάκη
«Οι δημοτικές 'εκλογές' που διεξήχθησαν την Κυριακή 25 Δεκεμβρίου στα κατεχόμενα απέδειξαν, για ακόμη μία φορά, πώς η βίαιη τουρκοποίηση και ισλαμοποίηση που επιχειρεί ο Ταγίπ Ερντογάν, με εκτελεστικό βραχίονα τον εκλεκτό του Ερσίν Τατάρ, βρίσκει αντιστάσεις στο προοδευτικό κομμάτι των Τ/Κ, το οποίο συνεχίζει να επιθυμεί τη λύση του Κυπριακού στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και προσπαθεί να απεμπλακεί από τον σφικτό εναγκαλισμό της Τουρκίας
Στην πολιτική της ανάλυση, η Μαρία Γιαννακάκη εστιάζει στις απώλειες του λεγόμενου κυβερνητικού συνασπισμού και στα κέρδη, συναφώς, των δυνάμεων της Αριστεράς.
«Σε μία αναμέτρηση με ποσοστό συμμετοχής που έφτασε το 68,85%, το μεγαλύτερο κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού, το 'Κόμμα Εθνικής Ενότητας', UBP, υπέστη ήττα που μεταφράστηκε σε απώλεια των τριών μεγάλων δήμων, Λευκωσίας, Αμμοχώστου και Κερύνειας, ακόμη και του παραδοσιακού προπυργίου της τ/κυπριακής Δεξιάς, της Λεύκας, που πέρασε στα χέρια της Αριστεράς».
Και προχωρεί ακόμη ένα βήμα παρακάτω την ανάλυσή της, διαβλέποντας στο πρόσωπο του Μεχμέτ Χαρμαντζί τον μελλοντικό ηγέτη της λύσης και της επανένωσης. «Με αιχμή του δόρατος τον 'δήμαρχο' της κατεχόμενης Λευκωσίας Μεχμέτ Χαρμαντζί, ο οποίος ισοφάρισε το ρεκόρ του πολιτικού του πατέρα Μουσταφά Ακιντζί, κατορθώνοντας να 'εκλεγεί' για τρίτη συνεχή φορά, με ποσοστό που άγγιξε το 50%, παρά την ύπαρξη έξι ανθυποψηφίων, εκ των οποίων οι δύο 'βουλευτές', και να θέσει ισχυρή παρακαταθήκη για να ηγηθεί στις επόμενες 'προεδρικές', ενός σοσιαλδημοκρατικού και αριστερού πόλου (συνεργασία TDP και CTP) που θα μπορέσει να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία της Δεξιάς και του Τατάρ, που μιλά ανοικτά, πλέον, για λύση δύο κρατών, παρά τις διασυνδέσεις του τελευταίου με τον Ερντογάν και τη στήριξη που απολαμβάνει από την Τουρκία», συνοψίζει η κ. Γιαννακάκη απαντώντας στο ερώτημα ποιο είναι το μήνυμα της περασμένης Κυριακής.
Με την ίδια οπτική, της ενίσχυσης της Αριστεράς, δηλαδή, η κ. Γιαννακάκη σχολιάζει και τα αποτελέσματα στην Αμμόχωστο: «Αλλά και η επικράτηση του Suleyman Uluçay στην Αμμόχωστο είναι γεγονός με εξέχοντα συμβολικό χαρακτήρα, αφού ο Uluçay είναι διαχρονικά και σθεναρά αντίθετος στους σχεδιασμούς της Τουρκίας και της κυβέρνησης των κατεχομένων για άνοιγμα της περίκλειστης πόλης».
Αν η διχοτόμηση δεν είναι ακόμη γεγονός, επισημαίνει η κ. Γιαννακάκη, οφείλεται, εν πολλοίς, στους προοδευτικούς Τ/Κ που παρ' όλες τις πιέσεις, πολιτικές και οικονομικές, συνεχίζουν να βλέπουν το μέλλον τους σε μια επανενωμένη Κύπρο. Και κάνει τη διασύνδεση με τις εκλογές το 2023 σε Κυπριακή Δημοκρατία, Τουρκία και Ελλάδα, για να σημειώσει με νόημα πως τα απρόσμενα θετικά αποτελέσματα στις «δημοτικές» αναμετρήσεις, «δεν πρέπει να διαλάθουν της προσοχής των υγιών δυνάμεων στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς αποτελούν συμμάχους στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την επανένωση του νησιού».
Σε μια ιδανική κοινωνία, επετειακές και αφιερωματικές ημέρες όπως η 25η Νοεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Βίας στις γυναίκες, θα ήταν χωρίς νόημα. Επειδή όμως, πόρρω απέχουμε από την ιδανική κοινωνία, μέρες σα τη σημερινή υπάρχει για να μας θυμίσει ότι η έμφυλη βία είναι μια ντροπιαστική πραγματικότητα, ένα φαινόμενο κατεξοχήν διαταξικό.
Τα στοιχεία της έρευνας του Fundamental Rights Agency, η οποία διεξήχθη και στα 27 κράτη μέλη, είναι συγκλονιστικά: Μία στις τρεις γυναίκες έχει υπάρξει, κάποια στιγμή της ζωής της, θύμα βίας λόγω του φύλου της, ενώ η βία κατά των γυναικών αποτελεί , διαχρονικά, την πρώτη αιτία καταπάτησης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στα τεσσερισήμισι χρόνια διακυβέρνησης έκανε πράξη αυτά που άλλοι, σαράντα και πλέον χρόνια εναλλασσόμενοι στη διακυβέρνηση, μόνο διακήρυσσαν, παρότι αρέσκονται να τοποθετούν εαυτούς στον πυρήνα του ευρωπαϊκού κοινωνικού φιλελευθερισμού και να παρουσιάζονται ως εκλεκτοί αντιπρόσωποι της ευρωπαϊκής κουλτούρας και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Κυρώθηκε η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας, η γνωστή Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Αν και υπεγράφη από τη χώρα μας το Μάιο του 2011, δεν είχε υπάρξει καμία πολιτική βούληση για την κύρωσή της από προηγούμενες Κυβερνήσεις. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι το πρώτο διεθνές κείμενο που κάνει λόγο για κοινωνικό φύλο και αποτελεί ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την πρόληψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και την προστασία και υποστήριξη των θυμάτων.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης δεν ακολούθησε τον εύκολο δρόμο της κύρωσης των Διεθνών Συμβάσεων στη Βουλή. Αντιθέτως, στην προσπάθειά μας να ανταποκριθούμε επαρκώς στις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτή και προκειμένου να εξασφαλίσουμε την ουσιαστική εφαρμογή της, επιλέξαμε τη δύσκολη οδό, προχωρώντας σε τροποποιήσεις στον Αστικό και Ποινικό Κώδικα καθώς και σε άλλες σχετικές νομοθετικές διατάξεις.
Ποινικοποιήθηκε η προτροπή και η δημόσια ρητορική υπέρ του ακρωτηριασμού γεννητικών οργάνων γυναικών και προστέθηκε ο αναγκαστικός γάμος στους σκοπούς της εμπορίας ανθρώπων. Πολύ σημαντική ήταν η κατάργηση της αναχρονιστικής διάταξης περί παύσης της ποινικής δίωξης κατά του δράστη αποπλάνησης ανηλίκου κάτω των 15 ετών, εάν μεταξύ του δράστη και του θύματος τελεστεί γάμος. Επιπρόσθετα, προστατεύονται πλέον από την επιστροφή και οι αλλοδαποί που είναι θύματα ενδοοικογενειακής βίας και προσέρχονται στις αρμόδιες αρχές για να υποβάλουν τη σχετική καταγγελία, ενώ δεν διαθέτουν νομιμοποιητικά έγγραφα.
Η γυναικοκτονία αποτελεί το αποκορύφωμα της προϋπάρχουσας έμφυλης βίας, την οποία το θύμα έχει βιώσει κατ’ επανάληψη και συστηματικά, κατά κανόνα από τους ανθρώπους που θα έπρεπε, καταρχήν, να εμπιστεύεται, η πραγματικότητα επιβεβαιώνει ότι οι γυναικοκτόνοι, στις πλείστες των περιπτώσεων κρατούν τα κλειδιά του σπιτιού μας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει τροπολογία για την αναγνώριση της γυναικοκτονίας ως ιδιαίτερου αδικήματος, την οποία έχει απορρίψει ήδη δύο φορές η κυβέρνηση της ΝΔ και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έχει αρθρογραφήσει, εναντίον της, από μία σκοπιά ιδιαίτερα συντηρητική.
Ουδείς υποστηρίζει ότι το αδίκημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση, όταν προκύπτει ότι τελείται λόγω του ότι το θύμα είναι γυναίκα, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά, καθώς η ανθρωποκτονία από πρόθεση ούτως ή άλλως τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη.
Η νομική αναγνώριση της γυναικοκτονίας, πέρα από την προσθήκη ειδικού άρθρου στον Ποινικό μας Κώδικα, μπορεί να γίνει και με άλλους τρόπους: είτε να εισαχθεί απευθείας στο ισχύον άρθρο 299 ΠΚ επιβαρυντική περίσταση, είτε κατά την επιμέτρηση της ποινής σύμφωνα με το αρ. 79 ΠΚ να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη αυτός ο παράγοντας, το φύλο δηλαδή του θύματος, η σχέση του με το δράστη και οι περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε το έγκλημα, είτε ακόμη, στο αρ. 82Α ΠΚ (έγκλημα με ρατσιστικό κίνητρο) να εισαχθεί και η διάσταση του φύλου ως λόγος επιλογής του συγκεκριμένου θύματος.
Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες, φυσικά, δεν είναι πανάκεια: οφείλουμε να διαρρήξουμε τη σιωπή γύρω από την έμφυλη βία, να ανατρέψουμε τον κυρίαρχο μιντιακό λόγο. Σε μια περίοδο που διαπιστώνεται γενικευμένη ενίσχυση του σεξισμού, της ρητορικής μίσους, των απειλών κατά των γυναικών, της ομοφοβίας, της τρανσφοβίας και του ρατσισμού οφείλουμε να στηλιτεύουμε την Πατριαρχία σε όλο το φάσμα της της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής.
Μέρες όπως η σημερινή δεν πρέπει να έχουν μουσειακό χαρακτήρα, πρέπει να τιμώνται για να μας θυμίζουν όσα έχουν κατακτηθεί με αγώνες, αλλά κυρίως, όσα ακόμη μένουν να κατακτηθούν, μέχρι την πλήρη χειραφέτηση της κοινωνίας, μέχρι την μέρα που δεν θα υπάρχει πλέον λόγος να τιμούμε τέτοιες επετειακές ημέρες.
Οι Δημοτικές «εκλογές» που διεξήχθησαν την Κυριακή, 25 Δεκεμβρίου, στα Κατεχόμενα απέδειξαν, για ακόμη μία φορά, πώς η βίαιη τουρκοποίηση και ισλαμοποίηση που επιχειρεί ο Ταγίπ Ερντοάγ με εκτελεστικό βραχίονα τον εκλεκτό του «Πρόεδρο» Ερσίν Τατάρ βρίσκει αντιστάσεις στο προοδευτικό κομμάτι των Τ/κυπρίων, το οποίο συνεχίζει να επιθυμεί την λύση του Κυπριακού στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και προσπαθεί να απεμπλακεί από τον σφικτό εναγκαλισμό της Τουρκίας.
Σε μία εκλογική αναμέτρηση με ποσοστό συμμετοχής που έφτασε το 68,85%, το μεγαλύτερο Κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού, το «Κόμμα Εθνικής Ενότητας», UBP, υπέστη ήττα που μεταφράστηκε σε απώλεια των τριών μεγάλων Δήμων, Λευκωσίας, Αμμοχώστου και Κερύνειας, ακόμη και του παραδοσιακού προπυργίου της Τ/κυπριακής Δεξιάς, της Λεύκας, που πέρασε στα χέρια της Αριστεράς.
Με αιχμή του δόρατος τον «Δήμαρχο» της Κατεχόμενης Λευκωσίας, MehmetHarmanci, ο οποίος ισοφάρισε το ρεκόρ του πολιτικού του πατέρα, MustafaAkinci, κατορθώνοντας να εκλεγεί για tτρίτη συνεχή φορά, με ποσοστό που άγγιξε το 50%, παρά την ύπαρξη έξι ανθυποψηφίων, εκ των οποίων οι δύο «βουλευτές», και να θέσει ισχυρή παρακαταθήκη για να ηγηθεί, στις επόμενες «προεδρικές», ενός σοσιαλδημοκρατικού και αριστερού πόλου (συνεργασία TDP και CTP) που θα μπορέσει να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία της Δεξιάς και του Τατάρ, που μιλά ανοικτά, πλέον, για λύση δύο κρατών, παρά τις διασυνδέσεις του τελευταίου με τον Ερντοάν και τη στήριξη που απολαμβάνει από την Τουρκία.
Αλλά και η επικράτηση του Suleyman Uluçay στην Αμμόχωστο, είναι γεγονός με εξέχοντα συμβολικό χαρακτήρα, αφού ο Uluçay είναι διαχρονικά και σθεναρά αντίθετος στους σχεδιασμούς της Τουρκίας και της κυβέρνησης των Κατεχομένων για άνοιγμα της περίκλειστης πόλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η νίκη του Uluçay στην Αμμόχωστο, έλαβε χώρα σε ένα εξαιρετικά δυστοπικό πολιτικό σκηνικό, αφού η κινητοποίηση της «κυβέρνησης» υπέρ του εκλεκτού της ήταν μεγάλη και η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές ξεπέρασε κάθε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων χρόνων.
Αν η διχοτόμηση δεν είναι ακόμη γεγονός, οφείλεται, εν πολλοίς, στους προοδευτικούς Τ/κυπρίους που παρόλες τις πιέσεις, πολιτικές και οικονομικές, συνεχίζουν να βλέπουν το μέλλον τους σε μια επανενωμένη Κύπρο. Το 2023, χρονιά εκλογών σε Κυπριακή Δημοκρατία, Τουρκία και Ελλάδα, ξημερώνει στα Κατεχόμενα με απρόσμενα θετικά αποτελέσματα στις «Δημοτικές» αναμετρήσεις, τα οποία δεν πρέπει να διαλάθουν της προσοχής των υγιών δυνάμεων στην Κυπριακή Δημοκρατία καθώς αποτελούν συμμάχους στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την επανένωση του νησιού. Οι δυνάμεις που αναδύθηκαν από τις Δημοτικές «κάλπες» αποτελούν τους φυσικούς συνομιλητές όσων δεν μπορούν να συμβιβαστούν με μισή πατρίδα και διαβλέπουν ορατό τον κίνδυνο της οριστικής διχοτόμησης που θα φέρει την σφραγίδα των ένθεν κακείθεν λυσοφοβικών, που πίσω από εθνικιστικές κορώνες κρύβουν ταπεινά συμφέροντα που επιθυμούν την Κύπρο οριστικά διαμοιρασμένη.
Κρίσιμη παράμετρος στην πιο πάνω εξίσωση, το αποτέλεσμα των Προεδρικών εκλογών στην Κυπριακή Δημοκρατία που θα διεξαχθούν σε σαράντα ημέρες. Ο νέος Πρόεδρος οφείλει να κινητοποιήσει δυνάμεις διεθνώς και στην Ευρώπη ώστε το Κυπριακό να έρθει ξανά στο προσκήνιο και να ανακτήσει την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη της Διεθνούς Κοινότητας, αξιοπιστία η οποία έχει τρωθεί μετά από μία άγονη πενταετία, η οποία χαρακτηρίστηκε από παλινωδίες, παλινδρομήσεις, ακόμη και ακριτομυθίες περί δύο κρατών.
Το Κυπριακό έχει, ήδη, προσλάβει υπαρξιακές διαστάσεις για τις δύο Κοινότητες: οι τ/Κύπριοι, την Κυριακή έδειξαν να το συνειδητοποιούν. Η σειρά τον Ε/κυπρίων να το δείξουν τον Φλεβάρη.
Στο κλείσιμό του, στο τέλος της συλλογικής διαδικασίας του προηγούμενου Σαββατοκύριακου, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε και στον διάλογο –και τις διαφωνίες– που ακολούθησε την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να ψηφίσει «ναι» για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Σουηδία και Φιλανδία, διατυπώνοντας ταυτόχρονα τη διαφωνία του. Το θέμα, είναι αλήθεια, δεν απασχόλησε, ιδιαίτερα, την ΚΕ, αλλά οπωσδήποτε η σημασία του παραμένει και σωστά ο πρόεδρος επανήλθε. Επανήλθε, μάλιστα, για να απαντήσει και στο κατά πόσο –όπως αναρωτήθηκε ο Θ. Δρίτσας στην ομιλία του– υπάρχει πρόβλημα ή είναι και κομματικά αντιθεσμικό το να καταγράφονται διαφορετικές απόψεις σε κρίσιμα ζητήματα. Και απάντησε με σαφήνεια ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα «με τη διατύπωση διαφορετικής άποψης σε κρίσιμα ζητήματα στρατηγικής». Πλην όμως, έθεσε το ερώτημα κατά πόσο η επιλογή της διατύπωσής της «αποπροσανατολίζει τη βασική συζήτηση σήμερα».
Η διάρκεια του πολέμου και οι φάσεις επικίνδυνης και συνεχούς όξυνσης που περνάει, ωστόσο, δεν θα μας απαλλάξει, εύκολα, από το να συζητάμε ενώ δεν ενισχύει την άποψη για αποπροσανατολισμό. Αλλά ας δούμε τον πυρήνα της διαφωνίας από τη συνόψιση του προέδρου, παραθέτοντας αποσπάσματα, σχετικά με δύο βασικά της σημεία: τη σύγκριση με τη στάση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στη Συμφωνία των Πρεσπών και το ζήτημα του πώς κερδίζεις την αξιοπιστία ως κόμμα. «Εμείς υλοποιήσαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών και φτάσαμε κοντά να επιλύσουμε και το Κυπριακό» σημείωσε. «H Συμφωνία των Πρεσπών, μη γελιόμαστε, […] είχε ως προϋπόθεση την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ. Το αγαπήσαμε το ΝΑΤΟ εμείς ποτέ; Όχι. Αλλά ευθέως και ρητώς και πολύ σαφώς είπαμε στους βόρειους γείτονές μας ότι, αν αυτή είναι η επιλογή σας, μετά χαράς να μπείτε…» παρατήρησε. Και συμπέρανε: «Δεν μπορεί σήμερα, λοιπόν, όταν έρχονται δύο χώρες, οι οποίες δεν είναι στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας και ν’ αποτελούν casus belli –για τη Γεωργία, για τη Μολδαβία, έχουμε άλλη θέση– έρχονται δυο ευρωπαϊκές χώρες, μέλη της ΕΕ και σου λένε “θέλουμε να μπούμε στο ΝΑΤΟ, το κακό ΝΑΤΟ”. Θέλουν. Ακόμα και η Αριστερά τους στηρίζει εκεί. Εμείς που δώσαμε τη μάχη για να μπει η Βόρεια Μακεδονία και να έχουμε τη Συμφωνία των Πρεσπών, θα βγούμε και θα πούμε όχι, η Ελλάδα πρέπει ν’ ασκήσει βέτο; Κάθε φορά όταν λέμε κάτι, ιδίως τώρα που πηγαίνουμε κοντά στις εκλογές, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας […] ότι θα είμαστε κυβέρνηση αύριο».
Καταρχάς, δεν ισχύει ότι το σύνολο των κοινοβουλευτικών κομμάτων στις δύο αυτές χώρες ήταν υπέρ της ένταξης: δεν ισχύει, για παράδειγμα, για το Αριστερό Κόμμα και τους Πράσινους στη Σουηδία. Σχετικά με τη σύγκριση Βόρειας Μακεδονίας με Σουηδία και Φιλανδία, πάσχει, αφού δεν λαμβάνει υπόψη της την Ιστορία, αλλά και τη συγκυρία: η συγκεκριμένη απόφαση πάρθηκε μεσούντος του πολέμου στην Ουκρανία, σε ένα νεοψυχροπολεμικό σκηνικό, όταν, στην πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη, μετά από δεκαετίας που βασική αποστολή του ΝΑΤΟ θεωρούταν η αντιμετώπιση των ασύμμετρων απειλών, σηματοδοτείται η Ρωσία ως ο απόλυτος εχθρός. Η Βόρεια Μακεδονία, αντίθετα, είναι μια πολύ μικρή χώρα, μακριά από τη Ρωσία και χωρίς τις μεταπολεμικές δεσμεύσεις ουδετερότητας και αντιμιλιταρισμού των δύο σκανδιναβικών χωρών. Ο ΣΥΡΙΖΑ με τη Συμφωνία των Πρεσπών επεδίωξε να δώσει τέλος σε μια εκκρεμότητα χρόνων που πυροδοτούσε τις σχέσεις καλής γειτνίασης, τις οποίες δεν μπορούσε, ούτε έπρεπε, να διασαλεύσει εκ νέου και αμέσως μετά τη διευθέτησή τους με ενδεχόμενη άρνησή του για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Η διαχρονική θέση του ΣΥΡΙΖΑ για ανάγκη συγκρότησης ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας, το οποίο θα συμπεριλαμβάνει τη Ρωσία, και σταδιακής αποδυνάμωσης του ΝΑΤΟ είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ, αφού η έλλειψή του απειλεί σήμερα την Ευρωπαϊκή Ένωση όχι μόνο σε επίπεδο γεωπολιτικής, αλλά και οικονομικά και ενεργειακά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν πρέπει να τροποποιήσει την παραπάνω συνεδριακή θέση του, αλλά οφείλει να την επεξεργαστεί περαιτέρω, να την εμβαθύνει και στη βάση αυτής να αναζητήσει συμμάχους ευρωπαϊκά και διεθνώς προκειμένου να οικοδομήσει ευρύ φιλειρηνικό κίνημα. Είναι ζήτημα, όμως, να μιλάμε –και σωστά– για Κίνημα Ειρήνης και ταυτόχρονα να είμαστε θετικοί στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Αποτελεί λογική ασυνέχεια. Αυτό δημιουργεί ζήτημα δυσπιστίας και μειωμένης αξιοπιστίας στους πολίτες, γεγονός που καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις. Η διατάραξη ταυτοτικών στοιχείων μας, εντείνει το αίσθημα πολιτικής ματαίωσης που βιώνουν κρίσιμες ομάδες ψηφοφόρων στις οποίες, προνομιακά, ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να αποταθεί: τους νέους και τους ανθρώπους της αποχής, που πρέπει να πείσουμε ότι η αποστράτευση είναι επικίνδυνη και αδιέξοδη. Η αξιοπιστία, γενικά, προϋποθέτει συνέπεια, ξεκάθαρες θέσεις αλλά και αιχμές στην πολιτική. Αμφισημίες και ταλαντεύσεις επιτείνουν έτι περαιτέρω, την κρίση του πολιτικού συστήματος, που αφορά και την Αριστερά. Η συνέπεια θα συμβάλει να πεισθούν οι αποστασιοποιημένοι πολίτες ότι αποτελούμε μέρος της λύσης του προβλήματος, να ενθαρρυνθούν.
