Σε μια ιδανική κοινωνία, μια θεματική ημέρα, όπως η σημερινή, δε θα είχε καμία αξία. Όμως, επειδή πόρρω απέχουμε από μια ιδανική κοινωνία, τέτοιες θεματικές ημέρες και επέτειοι είναι πάντα εδώ, για να μας θυμίζουν όσα, πολλά, μένουν ακόμη να κατακτηθούν.
Σήμερα, ας επικεντρωθούμε σε αυτές που κυνηγημένες από απολυταρχικά, ανελεύθερα καθεστώτα, από την πείνα, από τους πολέμους, αναζητούν γι' αυτές και για τα παιδιά τους το δικαίωμα στην επιβίωση, το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή ζωή, αυτές που ακόμη και μέσα στο ελληνικό κοινοβούλιο, κάποιοι, ελαφρά τη καρδία, ονομάζουν λαθροϋποκείμενα του δικαίου και εισβολείς στη χώρα μας, αυτές που είναι ακόμα περισσότερο εκτεθειμένες σε κινδύνους, εκμετάλλευση, βία και διακρίσεις.
Υποθέτω πως όλοι ομονοούμε στο ότι μία κοινωνία η οποία θέλει να ονομάζεται προοδευτική και ευρωπαϊκή, ελπίζω η ευρωπαϊκή προσήλωση κάποιων να μην εξαντλείται στην αγιοποίηση των μνημονίων και την αποπληρωμή με κάθε θυσία (των πολιτών πάντα) των χρεών, οφείλει να δημιουργεί ένα δίχτυ ασφαλείας γύρω από την πιο ευάλωτη κατηγορία γυναικών, τις γυναίκες πρόσφυγες και τις γυναίκες οικονομικούς πρόσφυγες (προτιμώ αυτόν τον όρο από τον «μετανάστριες»).
Ζητήματα ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι θέματα ποιότητας Δημοκρατίας και, είναι προφανές, ότι η γυναίκα πρόσφυγας δεν έχει ακόμη αποκαταστήσει τη σχέση της με τη Δημοκρατία.
Μερικές από αυτές διέφυγαν από τη σεξουαλική και τη σωματική βία και τις διακρίσεις στις χώρες καταγωγής τους μόνο για να αντιμετωπίσουν περαιτέρω βία και κακοποίηση καθ’ οδόν, από διακινητές, συνοριοφύλακες, κρατικούς υπαλλήλους ή και συγγενείς τους.
Η πλειοψηφία των προσφύγων που φτάνουν στην Ελλάδα είναι πλέον γυναίκες και παιδιά, που αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό άνω του 60% των αφίξεων το 2019.
Η συνδρομή σε ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο δεν είναι μόνο πράξη ανθρωπιάς και αλληλεγγύης, αλλά συμβατική υποχρέωση μιας χώρας όπως αυτή προκύπτει από την ένταξή της στους Διεθνείς Οργανισμούς και την υιοθέτηση Διεθνών Συνθηκών.
Έχουμε νομική υποχρέωση να παρέχουμε προστασία στις γυναίκες και τα κορίτσια που ζουν στη χώρα, εξασφαλίζοντάς τους αξιοπρεπείς και ασφαλείς συνθήκες υποδοχής, δίκαιη πρόσβαση σε άσυλο καθώς και ευκαιρίες ένταξης για όσες πρόκειται να παραμείνουν.
Οφείλουμε να τις ενδυναμώσουμε μέσω σεμιναρίων και να προβλέπουμε νομική βοήθεια προκειμένου όχι μόνο να γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, αλλά και να τις προτρέπουμε να τα διεκδικούν.
Κομβικής σημασίας είναι η εκπαίδευση,-κατάρτιση και η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών σε θέματα ισότητας με σκοπό τον έγκαιρο εντοπισμό περιστατικών βίας και την πρόληψη των φαινομένων αυτών, με παράλληλη ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε να προσαρμοστεί στα νέα κοινωνικά δεδομένα.
Τίποτα από όλα αυτά δεν πρόκειται να λειτουργήσει χωρίς την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας. Εκ των ων ουκ άνευ είναι η ανάπτυξη δημόσιου διαλόγου σχετικά με τις νέες προκλήσεις που δημιουργούνται ως προς την αντιμετώπιση φαινομένων βίας και εκμετάλλευσης απέναντι στις γυναίκες πρόσφυγες με σκοπό την κινητοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και ιδιαίτερα των γυναικείων οργανώσεων. Σημαντικός εδώ ο ρόλος της εκπαίδευσης και των ΜΜΕ, όπου οι ρυθμιστικές Αρχές, αλλά και οι επαγγελματικές οργανώσεις θα πρέπει να είναι αμείλικτες στην πάταξη φαινομένων σποράς ρατσιστικού, ξενοφοβικού και σεξιστικού λόγου.
Πέρα από το να καταδικάζουμε τις τουρκικές ενέργειες στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, όπως κάνουμε και για τις ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, αναρωτιέμαι αν πραγματικά υπάρχει κάποιος που εκπλήττεται από αυτές τις εξελίξεις όσο, όχι μόνο δεν υπάρχει λύση του κυπριακού στη συμπεφωνημένη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, αλλά και έχουν παγώσει οι συνομιλίες.
Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας είναι εξαιρετικά χλιαρή, ο Ερντοάν κινείται μάλλον άνετα στην περιοχή και η επανάληψη της επιβεβαίωσης των ψηφισμάτων 550 του 1984 και 789 του 1992 αποδεικνύει αυτό που γνωρίζουμε εδώ και καιρό πως πέραν του ότι δεν δείχνουν να έχουν αναγκαστικές νομικές συνέπειες δεν δείχνουν να έχουν ούτε καν πολιτικές.
Η πιο ισχυρή αντίδραση στις κινήσεις των Οζερσαϊ και Τατάρ με τη σύμπραξη της Τουρκίας ήρθε (για ακόμη μία φορά) από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί και από ανάρτησή του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης μετά τις δηλώσεις του Τούρκου αντιπροέδρου, Φουάτ Οκτάι, ο οποίος χαρακτήρισε την Αμμόχωστο «γη των Τουρκοκυπρίων» και τόνισε πως ήρθε η ώρα να ανοίξουν τα Βαρώσια.
Ο κ. Ακιντζί αναφέρθηκε αρχικά στη σύσκεψη που είχε γίνει στο «Προεδρικό» τον Ιούλιο του 2017 όταν είχε αποφασιστεί η πρωτοβουλία για τους Μαρωνίτες και είχε συμφωνηθεί να γίνει περαιτέρω μελέτη του πολύπλοκου θέματος των Βαρωσίων. Τότε, πρόσθεσε, είχαν προσκληθεί όλα τα «κοινοβουλευτικά» κόμματα, παρουσία του Τούρκου ΥΠΕΞ. Στην πορεία, σημείωσε, η τότε 4κομματική «κυβέρνηση» δεν προχώρησε με το θέμα της επιστροφής των Μαρωνιτών, ενώ η νυν «κυβέρνηση» ανακοίνωσε χωρίς καμία διαβούλευση με την «προεδρία» την πρωτοβουλία για τα Βαρώσια πέρυσι το καλοκαίρι.
«Τα κλειστά Βαρώσια δεν πρέπει να μείνουν αδρανή σίγουρα, ωστόσο θα έχει νόημα να συζητηθεί το θέμα εντός του διεθνούς δικαίου, χωρίς αντιπαράθεση με τα ΗΕ, με έναν τρόπο που θα συμβάλλει στην επίτευξη λύσης. Εάν η προσέγγιση για το θέμα των Βαρωσίων δεν είναι αυτή είτε όσον αφορά τους στόχους που όλοι μπορούν να καταλάβουν με ευκολία, είτε λόγω του εύρους των συμμετεχόντων και της χρονικής συγκυρίας είναι πολύ λάθος. Είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα εξυπηρετήσει τον στόχο που επιθυμείτε»» καταλήγει ο τ/κύπριος ηγέτης σχολιάζοντας την συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που διοργανώθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Τουρκίας, το Σάββατο 15 τρέχοντος, για το Βαρώσι, στην περίκλειστη πόλη με συμμετοχή Τούρκων και Τουρκοκύπριων πολιτικών στην οποία ούτε προσκλήθηκε ούτε παρέστη ο τουρκοκύπριος ηγέτης (είναι προφανές για ποιους δουλεύει στις «Προεδρικές εκλογές» του Απρίλη το βαθύ κράτος της Τουρκίας).
Ερωτηθείς εάν οι κινήσεις για το Βαρώσι δημιουργήσουν πίεση προς την ε/κ πλευρά, ο κ. Ακιντζί είπε ότι η ε/κ πλευρά έχει ενεργοποιηθεί στη διεθνή κοινότητα εναντίον της Τουρκίας και της τ/κ πλευράς στο ζήτημα αυτό και «αύριο μπορεί να φτάσουν μέχρι το ΣΑ του ΟΗΕ. Τα όσα κάνουμε πρέπει να είναι πειστικά, οι προθέσεις μας να είναι καθαρές και οι κινήσεις να είναι κίνητρο για μια λύση. Έτσι πρέπει να ενεργούμε». Την μια μιλάς για νόμιμους ιδιοκτήτες και από την άλλη για έδαφος της «ΤΔΒΚ», την μια λες για τους ιδιοκτήτες του 1974 και την άλλη για το ΕΒΚΑΦ, ανέφερε ο κ. Ακιντζί διερωτώμενος εάν αυτά είναι πειστικά και μπορούν να ισχύσουν με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
Σε τηλεοπτική συνέντευξη, την Τετάρτη 19 τρέχοντος, ο κ. Ακιντζί σημείωσε ότι «Εγώ το λέω συνεχώς, ό,τι γίνει πρέπει να γίνει εντός του διεθνούς δικαίου και χωρίς να έρθουμε σε αντίθεση με τα ΗΕ. Τα ψηφίσματα 550 και 789 μιλάνε για νόμιμους κατοίκους εννοώντας αυτούς που είχαν τίτλους ιδιοκτησίας το 1974. Η επιτροπή ακίνητης περιουσίας και το ΕΔΑΔ εκείνους τους τίτλους αναγνωρίζουν».
Αντιθέτως, ο «πρωθυπουργός» και υποψήφιος στις «Προεδρικές» εκλογές του Απριλίου, Ερσίν Τατάρ, δήλωσε αποφασισμένος να προχωρήσει στο άνοιγμα την περίκλειστης περιοχής σε συνεννόηση με την Άγκυρα, ενώ ο έτερος υποψήφιος της τουρκοκυπριακής εθνικιστικής πτέρυγας Κουντρέντ Οζερσάι, ισχυρίστηκε ότι η πολιτική της Άγκυρας στο Κυπριακό διαμορφώνεται από τους Τουρκοκυπρίους. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται κάποια επισήμανση για το πόσο δυσκολεύουν τα πράγματα αν στις επερχόμενες «εκλογές» κερδίσει κάποιος από αυτούς τους δύο, οι οποίοι, όπως σημειώθηκε, είναι οι ενορχηστρωτές των τελευταίων εξελίξεων.
Δεν μπορώ να απόσχω του πειρασμού, υπό το φως των καθημερινών σχεδόν τουρκικών απειλών σε ΑΟΖ και Αμμόχωστο, να θυμίσω ότι σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάν, το οποίο υπερψηφίστηκε από την τουρκοκυπριακή κοινότητα και καταψηφίστηκε από την ελληνοκυπριακή, στο τέλος του 2007 θα επιστρεφόταν μέρος της Αμμοχώστου, η Μόρφου και αρκετά χωριά, όπως επίσης ότι ουσιαστικά οι συνομιλίες έχουν διακοπεί μετά το Κραν Μοντανά και δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει η οποιαδήποτε εξέλιξη πριν το καλοκαίρι.
Και μία απάντηση σε αυτούς που ρωτούν, κάποιοι με ειλικρινή αγωνία, κάποιοι εκ του πονηρού «Μα με τον Ερντοάν θα κάνουμε διάλογο» να θυμίσω ότι στην πολιτική δεν έχουμε την πολυτέλεια της επιλογής ούτε των γειτόνων ούτε των συνομιλητών μας και επίσης ότι μια πολιτική αλλαγή στην Τουρκία δεν θα σήμαινε αυτομάτως ευνοϊκότερη στάση, καθώς το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα έχει, για ιστορικούς λόγους, πολύ σκληρή στάση στο Κυπριακό. Από το 1974 έχουμε συνομολογήσει ότι το Κυπριακό θα λυθεί με συνομιλίες, όσοι δημιουργούν κωλύματα ή κωλυσιεργούν, μιλούν για συζητήσεις από μηδενική βάση, ή μιλούν για άλλες λύσεις πέραν της ΔΔΟ στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ, των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου, του διεθνούς δικαίου και του κοινοτικού κεκτημένου ας μην τρέφουν αυταπάτες ότι ο χρόνος είναι σύμμαχός τους. Καθημερινά αποδεικνύεται εχθρός. Είναι αφέλεια να πιστεύουν ότι θα διατηρηθεί επ’ αόριστο το σημερινό status quo: η οριστική διχοτόμηση έρχεται ολοένα και πιο κοντά με ό,τι αυτό σημαίνει: Η Κυπριακή Δημοκρατία θα αποκτήσει 185 χλμ. κοινά σύνορα με την Τουρκία, θα της «χαρίσει» το μισό νησί και θα της επιτρέψει να μεταφέρει στο νησί όσο στρατό και εποίκους θέλει και να θέτει μελλοντικά ζητήματα «ζωτικού χώρου», τύπου Αλεξανδρέττα.
Δυόμιση χρόνια μετά την αποτυχία του Κρανς Μοντανά, την περασμένη Δευτέρα συναντήθηκαν στο Βερολίνο ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης και ο ηγέτης της τ/κυπριακής κοινότητας, Μουσταφά Ακκιντζί.
Και οι δύο κοινότητες είχαν πολύ περιορισμένες προσδοκίες από τη συνάντηση, ενώ η μέχρι σήμερα ενημέρωσή μας στηρίζεται στη δημόσια δήλωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και τις τοποθετήσεις των ηγετών των δύο κοινοτήτων καθώς το Εθνικό Συμβούλιο, όπου θα υπάρξει μία πληρέστερη ενημέρωση από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, έχει οριστεί για τις 4 Δεκεμβρίου.
Σημαντικό κρίνεται ότι ξεκαθαρίστηκε και ενώπιον του ΓΓ του ΟΗΕ η βάση διαπραγμάτευσης και λύσης του Κυπριακού, δηλαδή η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως προνοείται από τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα να απομακρυνόμαστε από νεφελώδεις νέες ιδέες και συζητήσεις για δύο κράτη ή συνομοσπονδία.
θετικό το γεγονός ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι η λύση του Κυπριακού εντός του προβλεπτού ορίζοντα έχει ύψιστη σημασία για τη μελλοντική ευημερία των δύο κοινοτήτων και συνομολόγησαν ότι η διαδικασία πρέπει να έχει ορίζοντα την λύση και αυτό έχει δύο αναγνώσεις: από τη μια επιφορτίζει τους δύο ηγέτες να καταβάλλουν κάθε προσπάθεια να πείσουν για την αναγκαιότητα της λύσης και της επανένωσης της κοινής τους πατρίδας και για τα οφέλη που θα προκύψουν και για τις δύο κοινότητες από αυτή την προοπτική και από την άλλη διαφαίνεται η διάθεση του ΓΓ των ΗΕ για πιο ενεργή εμπλοκή στη διαδικασία. Ο Γκουτέρες παραμένει δεσμευμένος στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, όπως άλλωστε προνοούν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, που εντέλλουν τους εκάστοτε Γενικούς Γραμματείς «να προσφέρουν τις καλές τους υπηρεσίες για λύση του Κυπριακού», σε αντίθεση με την πικρή δήλωσή του μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν – Μοντάνα όταν ευχήθηκε «Καλή τύχη σε Νότιους και Βόρειους».
Ο Αντόνιο Γκουτέρες γνωρίζει πολύ καλά το Κυπριακό, γεγονός που σημαίνει ότι αν διαπιστώσει αδιέξοδο πιθανόν να αναλάβει ο ίδιος πρωτοβουλίες.
Θετικό επίσης κρίνεται ότι στη δήλωση του Βερολίνου γίνεται αναφορά στη πρόνοια του ψηφίσματος 716 του 1991, περί πολιτικής ισότητας. Πρόνοια που ορίζει την πολιτική ισότητα ως αποτελεσματική συμμετοχή στα ομοσπονδιακά όργανα και όχι ως ίση αριθμητική συμμετοχή.
Δεν μπορούμε να μην σημειώσουμε ότι παραμένει προβληματικό το γεγονός ότι δεν έχουν καταλήξει στη συνομολόγηση των Όρων Αναφοράς, στη βάση πάνω στην οποία θα διεξαχθούν οι διαπραγματεύσεις και που θα πρέπει να στηρίζεται σε τρεις άξονες: την Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, τις συγκλίσεις οι οποίες έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα και το Πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα της 30ης του Ιούνη, για το τελευταίο έχει γίνει μεγάλη συζήτηση μέχρι να συνομολογηθεί και απετέλεσε σημείο τριβής μεταξύ κυβέρνησης και ΑΚΕΛ.
Η σύγκληση άτυπης πενταμερούς τοποθετείται μετά τον Απρίλη του 2020 και τις «Προεδρικές Εκλογές» στα Κατεχόμενα, γεγονός που κρίνεται ως αρνητικό, καθώς στη θέση του νουνεχή Ακκιτζί μπορεί να υπάρχει ένας άλλος συνομιλητής. Ενδεικτική είναι η ανάρτηση σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης του βασικού αντιπάλου του, Κουντρέτ Οζερσάι «Δίνουν το φιλί της ζωής σε μια διαδικασία που πέθανε, εδώ υπάρχει μια κηδεία που κανείς δεν θέλει να κάνει, αυτό είναι όλη η ιστορία».
Σχολιάζοντας με επτά σημεία το αποτέλεσμα της συνάντησης στο Βερολίνο σημειώνει «όπως μέχρι σήμερα πάει το ίδιο τρένο, στις ίδιες ράγες και στην ίδια διαδρομή και δεν φτάνει πουθενά, έτσι και δεν θα φτάσει πουθενά αν κανείς δεν έχει το θάρρος να διορθώσει την ανωμαλία που υπάρχει… Από τον στόμα σας βγαίνει η ίδια πρόταση αλλά καταλαβαίνετε διαφορετικά πράγματα, περιμένετε διαφορετικά πράγματα. Αυτή είναι και η εικόνα που βγήκε από το Βερολίνο. Και για την ομοσπονδία και για την διζωνικότητα και για την πολιτική ισότητα και για την μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και για τον νέα συνεταιρισμό που θα δημιουργηθεί».
Πέρα όμως από την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας στα κατεχόμενα υπάρχουν δύο ακόμη παράγοντες που δεν ευνοούν την άμεση σύγκλιση πενταμερούς: η Τουρκία έχει άλλες προτεραιότητες, όπως το Συριακό, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έχει τα ζητήματα του Brexit.
Ο εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν δήλωσε σχολιάζοντας τη συνάντηση του Βερολίνου ότι εάν οι όροι επίλυσης του Κυπριακού είναι ευνοϊκοί και το πλαίσιο επίλυσης τεθεί σωστά, υπό την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών, η Άγκυρα θα στηρίξει μια τέτοια διαδικασία και πρόσθεσε ότι με βάση το πλαίσιο αυτό οι δύο κοινότητες θα έχουν ίσα δικαιώματα, οι Τ/Κ θα τυγχάνουν μεταχείρισης ως ίσοι υπήκοοι και θα μπορούν να κάνουν χρήση των πολιτικών και οικονομικών τους δικαιωμάτων, καταλήγοντας ότι «ενόσω δεν επιλύεται το Κυπριακό, η ανατολική Μεσόγειος εξακολουθεί να παραμένει πρόβλημα».
Η Ρωσία χαιρέτισε την πρόθεση για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό που επιδείχθηκε, όπως επισημαίνει, από τα μέρη στο τέλος της τριμερούς συνάντησης στο Βερολίνο, εκφράζοντας την ετοιμότητά της να συνεχίσει την ενεργό βοήθειά της στις διεθνείς προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού, στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και την πεποίθηση πως η συνάντηση στο Βερολίνο ανοίγει τον δρόμο για την εξεύρεση ενός αμοιβαία αποδεκτού συμβιβασμού που θα δημιουργήσει τις συνθήκες για την επανένωση του νησιού.
Το αποτέλεσμα της τριμερούς συνάντησης του Βερολίνου συνιστά επιβεβαίωση ότι η νέα προσπάθεια για λύση στο Κυπριακό θα πρέπει να συνεχιστεί από εκεί που έμεινε στο Κρανς Μοντανά, με δυόμιση χρόνια καθυστέρηση, και αυτό είναι εξαιρετικά αρνητικό, αφού παλινδρομήσεις και αντιφάσεις συντέλεσαν στο να δημιουργηθούν νέα αρνητικά τετελεσμένα σε βάρος της Κύπρου και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Το Βερολίνο θα έχει νόημα μόνο αν υπάρξει συνέπεια και συνέχεια και γίνει σαφές από όλους ότι αποδέχονται τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από εκεί που είχε μείνει στο Κρανς Μοντανά, να μην επανανοίγουν συγκλίσεις και να μην θέτουν όρους και προϋποθέσεις εκτός του Πλαισίου της 30ης Ιουνίου.
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ): Η άρνηση του Ολοκαυτώματος δεν είναι ελευθερία της έκφρασης, αλλά προσβολή του εβραϊκού λαού.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) με δύο αποφάσεις του το 2019, ήρθε να ενισχύσει περαιτέρω την πλουσιότατη Νομολογία του αναφορικά με την άρνηση του Ολοκαυτώματος, τη μνήμη των θυμάτων του οποίου τιμούμε αύριο.
Η πρώτη φορά που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ασχολήθηκε με ανάλογη περίπτωση ήταν η υπόθεση T. κατά Βελγίου (Ιούλιος 1983), όταν η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΕΔΑΔ (την περίοδο εκείνη δεν προβλεπόταν ατομική προσφυγή πολίτη στο ΕΔΑΔ, αλλά η προσφυγή έπρεπε να περάσει από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και, αν αυτή την έκρινε βάσιμη, τότε την εισήγαγε η ίδια στο Δικαστήριο εκ μέρους του πολίτη που προσέφυγε σε αυτή) απέρριψε την προσφυγή της αιτούσας. Συγκεκριμένα, η τελευταία είχε καταδικαστεί από τα βελγικά δικαστήρια ως συνεκδότρια ενός φυλλαδίου, όπου ο συντάκτης του αμφισβητούσε τη μαζική εξόντωση στο Άουσβιτς. Η καταδίκη της βασίστηκε στο σκεπτικό πως, χωρίς τη συμβολή της, δεν θα μπορούσε αυτό να εκδοθεί. Η Επιτροπή έκρινε ότι ο περιορισμός αυτός στο δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου της ήταν απαραίτητος, σε μια δημοκρατική κοινωνία, για την προστασία της κοινωνικής ειρήνης.
Στην υπόθεση Glimmerveen και Hagenbeek κατά Ολλανδίας (1979), ήταν η πρώτη φορά που το Δικαστήριο δεν εφήρμοσε το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και έως σήμερα, σε δεκάδες υποθέσεις το ΕΔΑΔ έκρινε ότι η άρνηση του Ολοκαυτώματος και η δολοφονία έξι εκατομμυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συνεργάτες του, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν αποτελεί ελευθερία της έκφρασης και δεν προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αντίθετα αποφάσισε ότι η άρνηση του Ολοκαυτώματος αποτελεί προσβολή της μνήμης των νεκρών Εβραίων και δυσφήμιση του Εβραϊκού λαού. Στην υπόθεση του Γερμανού βουλευτή Γερμανού βουλευτή Pastörs, εκεί οι βουλευτές ούτε ασυλία έχουν ούτε απαιτούν να ξεχαστούν όλα με μία συγγνώμη, τον Νοέμβρη του 2019, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου διαπίστωσε ότι ο προσφεύγων είχε δηλώσει σκόπιμα αναληθή γεγονότα με σκοπό τη δυσφήμιση του εβραϊκού λαού και οι δηλώσεις αυτές δεν μπορούσαν να τυγχάνουν προστασίας της ελευθερίας του λόγου που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), καθώς έρχονται σε αντίθεση με τις αξίες της ίδιας της Σύμβασης.
Ειδικότερα, το ΕΔΑΔ έκρινε ομόφωνα ότι η καταγγελία του Γερμανού βουλευτή βάσει του άρθρου 10 (για την ελευθερία της έκφρασης) της ΕΣΔΑ ήταν προδήλως αβάσιμη και έπρεπε να απορριφθεί.
Σε απόφαση του Φλεβάρη του ίδιου έτους, το ΕΔΑΔ έκρινε ότι η άρνηση του Ολοκαυτώματος στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης συνιστά υποκίνηση σε μίσος και δεν προστατεύεται από την ελευθερία της έκφρασης.
Η υπόθεση αφορούσε συνέντευξη που έδωσε το 2008 ο Βρετανός επίσκοπος Ρίτσαρντ Γουίλιαμσον σε σουηδικό τηλεοπτικό σταθμό, όπου, μεταξύ άλλων, δήλωσε ότι πιστεύει πως δεν υπήρχαν θάλαμοι αερίων στο ναζιστικό καθεστώς.
Το ΕΔΑΔ συντάχθηκε με το σκεπτικό του γερμανικού δικαστηρίου ότι ο επίσκοπος συνειδητά έθιξε την αξιοπρέπεια των Εβραίων θυμάτων και διατάραξε σοβαρά τη δημόσια ειρήνη στη Γερμανία.
Υπογράμμισε ότι τα κράτη που έζησαν τη ναζιστική φρίκη έχουν ιδιαίτερη ηθική ευθύνη να θωρακιστούν απέναντι στις θηριωδίες των ναζί και σημείωσε ότι ο επίσκοπος δεν έδειξε μεταμέλεια κατά τη διάρκεια της δίκης του στη Γερμανία, αλλά χρησιμοποίησε το δικαίωμά του στην ελευθερία της έκφρασης για να προωθήσει ιδέες αντίθετες στο γράμμα και στο πνεύμα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Το ΕΔΑΔ, λοιπόν, κατά πάγια νομολογία του, θεωρεί πως κάθε άποψη, η οποία υποκινεί ή δικαιολογεί το μίσος και η οποία θεμελιώνεται σε διακρίσεις, μη ανεκτικότητα του διαφορετικού ή προσβολή της αξιοπρέπειας δεν προστατεύεται στο πλαίσιο του άρθρου 10 ΕΣΔΑ. Έτσι, το ΕΔΑΔ δεν θεωρεί δυσανάλογες ή αντίθετες στο άρθρο 10 ΕΣΔΑ τις παρεμβάσεις με επιβολή ποινικής καταδίκης ή άλλης κύρωσης, όταν και όποτε υφίσταται διέγερση βίας και εξύμνηση του ναζισμού.
Οι περιπτώσεις αμφισβήτησης και άρνησης του Ολοκαυτώματος ενεργοποιούν τη ρήτρα του άρθρου 17 ΕΣΔΑ περί καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης. Και τούτο, γιατί σε μια τέτοια περίπτωση η ελεύθερη έκφραση έρχεται σε αντίθεση με τα λοιπά, επίσης κατοχυρωμένα στην ΕΣΔΑ, δικαιώματα καθώς και με το ίδιο το πνεύμα της. Πρόκειται ουσιαστικά για μια αρχή που διαμορφώθηκε από τη νομολογία του ΕΔΑΔ και η οποία μπορεί να συνοψισθεί στο εξής περιεχόμενο: η προστασία της έκφρασης ως θεμελίου της δημοκρατίας, του πλουραλισμού και των μειοψηφιών υπαγορεύει την απαγόρευση κάθε έκφρασης υπέρ του ολοκληρωτισμού.
Δηλώσεις που αμφισβητούν τη διάπραξη του Ολοκαυτώματος κατ’ ουσίαν δεν αποτελούν γνώμη ή άποψη, αλλά αμφισβήτηση ή άρνηση ενός ιστορικού γεγονότος. Άρα, όπως οι ψευδείς ισχυρισμοί που θίγουν την υπόληψη κάποιου τιμωρούνται, έτσι και η παραχάραξη ιστορικών γεγονότων που προσβάλουν ή θέλουν να πλήξουν όχι μόνο τη συλλογική μνήμη κάποιου πληθυσμού αλλά συνδέονται και με την πρόκληση ρατσιστικού μίσους δεν μπορεί να παραμένουν στο απυρόβλητο.
Ακόμη και η υποτίμηση ενός γεγονότος όπως το Ολοκαύτωμα, που είναι άμεσα συνυφασμένο με φυλετικές διακρίσεις, απενοχοποιεί τη ρατσιστική βία και μπορεί να εκληφθεί ως έμμεση υποκίνηση ρατσιστικού μίσους. Ο αντισημιτισμός, η πιο ανθεκτική στο χρόνο μορφή ρατσισμού, με κορυφαίο σημείο το Ολοκαύτωμα απετέλεσε συστατικό και αναπόσπαστο στοιχείο της Ναζιστικής Ιδεολογίας, οποιαδήποτε προσπάθεια υποτίμησης αυτού του γεγονότος που αποτελεί τον απόλυτο παραλογισμό της Ιστορίας είναι προσπάθεια δικαιολόγησης της Ναζιστικής θηριωδίας.
Πολύ δουλειά έπεσε στους εθνικιστές και τους επαγγελματίες λυσοφοβικούς σε Βορρά και Νότο την Κυριακή 13 τρέχοντος. Δεν πρόλαβαν να ξαποστάσουν από τα εγκαίνια των γραφείων του ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ Νιαζί Κιζίλγιουρεκ στην Κατεχόμενη Λευκωσία (ο οποίος θεωρείται ως πράκτορας της άλλης πλευράς από τους εθνικιστές του νησιού) και με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, ο ηγέτης της Τουρκοκυπριακής κοινότητας, Μουσταφά Ακκιντζί, συνέδεσε την τουρκική εισβολή του 1974 στην Κύπρο με την εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία.
Συγκεκριμένα έγραψε ότι «παρ’ όλο που το αποκαλούσαμε “Ειρηνευτική Επιχείρηση”, ήταν ένας πόλεμος στον οποίο χύθηκε αίμα. Και τώρα, παρ’ όλο που την αποκαλούμε “Ειρηνική Άνοιξη”, δεν είναι νερό που χύνεται, είναι αίμα. Γι’ αυτό και η μεγαλύτερη επιθυμία μου είναι να ξεκινήσει ο διάλογος και η διπλωματία όσο το δυνατόν συντομότερα».
Τα σχόλια των αρουραίων που ευδοκιμούν στους διαδικτυακούς υπονόμους ήταν άμεσα, γεγονός που ανάγκασε τον Ακκιντζί να αλλάξει τις ρυθμίσεις ώστε η ανάρτησή του να είναι μόνο για φίλους και από εκείνη τη στιγμή τη σκυτάλη πήραν οι ε/κύπριοι αγωνιστές του πληκτρολογίου: «είδατε, μόλις του τράβηξε το αυτί ο Ερντοάν (είχε μεσολαβήσει ανάρτησή του όπου του υπενθύμιζε τα όριά του και καλούσε τον «τ/κ λαό» να δώσει τις «απαραίτητες απαντήσεις», παραπέμποντας προφανώς στις επικείμενες «εκλογές» του Απριλίου) κατέβασε την ανάρτηση», «ο δειλός, να τα βλέπουν αυτά αυτοί που τον θεωρούν αξιόπιστο συνομιλητή», «ιδού, το τσιράκι της Άγκυρας», ρητορική η οποία αναπαράχθηκε και στα ε/κυπριακά ΜΜΕ, ακόμα και όταν πιο έμπειροι στα ιντερντετικά διευκρίνισαν τι είχε συμβεί.
Εξάλλου, μία μέρα αργότερα επανέλαβε σε δηλώσεις του στο HaberTurk ότι αυτή τη θέση την είχε εκφράσει ξανά και ότι όλοι γνωρίζουν τι εννοεί. «Πιστεύω στη δύναμη της διπλωματίας και του διαλόγου», ενώ σε γραπτή του δήλωση αναρωτήθηκε «Είναι έγκλημα η υπεράσπιση της ειρήνης»;
Γιατί όντως, δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ακκιντζί είχε αναφερθεί στην τουρκική εισβολή το 1974, όσο και αν κάποιοι επιθυμούν να το λησμονούν: στην ομιλία του στις 20 Ιουλίου 2015, 41η επέτειο της εισβολής, ανέφερε ότι η «Επιχείρηση Ειρήνης και Ευτυχίας» στην Κύπρο το 1974 ήταν «στην πραγματικότητα ένας πόλεμος».
Ο Ακκιντζί εργάστηκε πάντα για την επίλυση του Κυπριακού και την επανένωση του νησιού, είτε ως ηγέτης του Κόμματος της Κοινωνικής Απελευθέρωσης, είτε ως ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ως Δήμαρχος της Κατεχόμενης Λευκωσίας (1976-1990) συνεργάστηκε στενά με τον ομόλογό του Δήμαρχο της Λευκωσίας Λέλο Δημητριάδη στη βάση των κοινών αναγκών της διαιρεμένης πόλης, αποσπώντας και τη διεθνή αναγνώριση των προσπαθειών τους (βλ. ομιλία Ακκιντζί σε εκδήλωση στην Πύλη Αμμοχώστου με την ευκαιρία παρουσίασης βιβλίου, το 2017, για το έργο του Λέλου Δημητριάδη).
Αναφορικά με τις αντιδράσεις στην ε/κυπριακή πλευρά, ας αναλογιστούν όσοι προσπαθούν να μειώσουν τη σημασία της, ότι σε λίγους μήνες στην «ΤΔΒΚ» έχουν «Προεδρικές εκλογές», με κίνδυνο να μην έχουν πλέον συνομιλητή τον νουνεχή Ακκιντζί, αλλά κάποιον εκλεκτό της Άγκυρας.
Ακόμη και αν η συγκεκριμένη ανάρτηση του τ/κύπριου ηγέτη εγγράφεται στον κύκλο της έναρξης της προεκλογικής εκστρατείας, η αξία της όχι μόνο δε μειώνεται, αλλά αντίθετα αποκτά και μία επιπλέον διάσταση αφού, αφ’ ενός οριοθετεί τις σχέσεις τ/κυπρίων με την Τουρκία, απομακρυνόμενος από το αφήγημα της Μικρής Πατρίδας υπενθυμίζοντας πως η Κύπρος είναι η πατρίδα τους, και αφ’ετέρου θρυμματίζει το σκληρό πυρήνα της ρητορικής των ε/κυπρίων εθνικιστών ότι όλοι οι τ/κύπριοι είναι ίδιοι, δεμένοι στο άρμα της Τουρκίας και ότι κοινό μέλλον με αυτούς δεν μπορεί να υπάρξει.
Όσοι πραγματικά επιθυμούν τη χειραφέτηση των τ/κυπρίων από τον σφικτό εναγκαλισμό των Τούρκων μόνο μία οδό έχουν: την επανένωση του νησιού μέσω της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Όλα τα άλλα (μαζί και οι νεφελώδεις «νέες ιδέες» που φαίνεται να κερδίζουν έδαφος) οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε δύο κράτη και όχι στη διατήρηση του σημερινού statusquo όπως, αφελώς, υποστηρίζουν.
Και διχοτόμηση σημαίνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα αποκτήσει 185 χλμ. κοινά σύνορα με την Τουρκία, θα της «χαρίσει» το μισό νησί και θα της επιτρέψει να μεταφέρει στο νησί όσο στρατό και εποίκους θέλει και να θέτει μελλοντικά ζητήματα «ζωτικού χώρου», τύπου Αλεξανδρέττα.
Ας συνειδητοποιήσουν οι υπερπατριώτες της ε/κυπριακής πλευράς, ότι στο τέλος της ημέρας, η κριτική τους στον Ακκιντζί όχι μόνο ταυτίζεται με τις αντίστοιχες στα κατεχόμενα, αλλά εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Τουρκίας του Ερντοάν και των πιο σκοτεινών εθνικιστικών κύκλων της. Γιατί ενοχλούνται ακριβώς από το ίδιο πράγμα: ότι ο Μουσταφά Ακκιντζί τοποθετήθηκε ως Κύπριος.
