Η 19η Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Κακοποίησης, δεν επιλέχθηκε τυχαία, καθώς συνδυάζεται με την σημερινή, 20η Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού, τα οποία περιγράφονται στην ομώνυμη Σύμβαση του ΟΗΕ.
Με αφορμή αυτές τις δύο μέρες είναι επιτακτική η ανάγκη να θυμηθούμε πως η παιδική κακοποίηση δεν έχει γεωγραφικά σύνορα, ούτε όρια ανοχής και μη και ότι οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας είναι κρίσιμες και καθοριστικές για την κοινωνικοποίηση και διαμόρφωση της ανθρώπινης προσωπικότητας και την ακολουθούν δια βίου, ενώ η οικογένεια οφείλει να αποτελεί τον «φυσικό» χώρο προστασίας για τα παιδιά, προφυλάσσοντάς τα από εικόνες και εμπειρίες βίας καθεμιάς από τις αναφερθείσες μορφές, όχι μόνο άμεσα και με θύματα τα ίδια, αλλά και από αυτές που έχουν αποδέκτες μέλη του οικογενειακού περιβάλλοντος, όπως η μητέρα, και έχουν άμεση αρνητική επίδραση στον ψυχισμό του παιδιού.
Στο πλαίσιο αυτό ολοκληρώνεται η εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Παιδί, μία στρατηγική επιλογή που εκφράζει την ουσιαστική δέσμευση της ελληνικής πολιτείας να διαμορφώσει αποτελεσματικές πολιτικές για το βέλτιστο συμφέρον κάθε παιδιού που ζει στη χώρα, χωρίς αποσπασματικό χαρακτήρα και με στόχο την αποφυγή των παρατηρούμενων αλληλεπικαλύψεων της Διοίκησης. Η εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης υπήρξε πάγιο αίτημα ανεξάρτητων φορέων, όπως του Συνηγόρου του Παιδιού και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αλλά και υποχρέωση της χώρας όπως προκύπτει από τις καταληκτικές παρατηρήσεις προς την Ελλάδα της Επιτροπής της Σύμβασης του ΟΗΕ της 15ης Ιουνίου 2012.
Σκοπός είναι η διαμόρφωση συγκροτημένης και συνεκτικής εθνικής πολιτικής για την προώθηση και την εφαρμογή των διατάξεων της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και αποτελεί μια πολυτομεακή και συντονισμένη προσπάθεια της Ελληνικής Διοίκησης, που φιλοδοξεί να βάλει τέλος στις μεμονωμένες και αποσπασματικές δράσεις, και να το εντάξει στην ευρύτερη πολιτική βούληση της κυβέρνησης να δημιουργηθεί ένα πλέγμα προστασίας για το Παιδί, μέσω ενός ολιστικού σχεδίου, οριζόντιου, διεπιστημονικού και διυπουργικού, που δεν αντιμετωπίζει το παιδί ως παρακολούθημα των γονιών του, αλλά ως έναν νεαρό πολίτη, όπως άλλωστε επιτάσσει και το Σύνταγμα.
Η Γ.Γ. Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κα. Μαρία Γιαννακάκη, παρευρέθηκε, χθες, 2 Νοεμβρίου 2017, στη συνεδρίαση του Γενικού Συμβουλίου της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.).
Με τον πρόσφατα ψηφισθέντα ν.4488/2017, η Γενική Γραμματεία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέλαβε μια νέα αρμοδιότητα ως Κεντρικό Σημείο Αναφοράς για θέματα σχετιζόμενα με την εφαρμογή της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.
Στη συνεδρίαση παρουσιάσθηκε ο νέος νόμος, ο οποίος συνιστά ορόσημο στην ελληνική νομοθεσία και αλλαγή παραδείγματος στις δημόσιες πολιτικές για την αναπηρία. Συγκεκριμένα, αφορά στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων προς τον σκοπό της καταπολέμησης του θεσμικού ρατσισμού, της ανεμπόδιστης συμμετοχής των ατόμων με αναπηρίες, των ατόμων με χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους σε όλες τις πτυχές της ζωής και της καθημερινότητάς τους.
Η Γενική Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπογράμμισε ότι ο νέος νόμος αποδεικνύει έμπρακτα την αναγνώριση της σπουδαιότητας και της δικαιωματικής διάστασης των θεμάτων αναπηρίας από την κυβέρνηση που ανέλαβε αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία.
Επίσης, εξήρε τους αγώνες του αναπηρικού κινήματος για αναγνώριση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες, οι οποίοι συνιστούν συνθήκη για (ανα-)διαμόρφωση του κοινωνικο-πολιτικού πεδίου και για κοινωνικό μετασχηματισμό.
Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ. κ. Ιωάννης Βαρδακαστάνης αναφέρθηκε στον συμβολικό, και όχι μόνο, χαρακτήρα που έχει ο ορισμός της Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως Κεντρικού Σημείου Αναφοράς για τα θέματα αναπηρίας. Επεσήμανε, ωστόσο, τον πολυσχιδή χαρακτήρα του εγχειρήματος, γεγονός που επιβάλλει τη συντονισμένη επιχειρησιακή δράση των εμπλεκόμενων φορέων.
Ακολούθησε συζήτηση με τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου της Ε.Σ.Α.μεΑ, τα οποία έθεσαν κρίσιμα ζητήματα σχετικά με την εφαρμογή του νόμου, και συμφωνήθηκε η συνέχιση της συνεργασίας και της ανταλλαγής απόψεων σε θέματα αναπηρίας.
Η πορεία των Ρομά στην ιστορία είναι γεμάτη με ιστορίες εθνοκάθαρσης, εξευτελισμού, βασανιστηρίων, απαγωγών παιδιών, καταναγκαστικής εργασίας. Αιώνες οι Ρομά είναι στιγματισμένοι σαν εγκληματίες, κοινωνικά απόβλητοι και αγύρτες. Η γενοκτονία τους κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο παραμένει άγνωστη ακόμη και σήμερα στους πολλούς, ίσως επειδή οι Ρομά είναι διεσπαρμένοι και ανοργάνωτοι, χωρίς κρατική οντότητα για να υποστηρίξει την υπόθεσή τους ενώ εξακολουθούν να θεωρούνται από την "πολιτισμένη" Ευρώπη ως άνθρωποι β′ κατηγορίας.
Ένα κεφάλαιο ιστορίας που ακόμη δεν έχει λάβει τη θέση που του αρμόζει στα σύγχρονα ιστορικά βιβλία, πολλές φορές ούτε ως απλή αναφορά, με τις ανάλογες συνέπειες στην κοινωνία. Μνήμες θαμμένες στην πιο σκοτεινή γωνιά της ανθρώπινης συνείδησης και της ευρωπαϊκής ιστορίας, μια επιλεκτική αμνησία που δεν αίρεται και που διαιωνίζει στερεότυπα, που αφήνει ανερυθρίαστα να αναπαράγονται λόγος και εγκλήματα μίσους κατά των Ρομά.
Το έργο της κοινοτοπίας του κακού συνεχίζει να παίζεται σε σε βάρος της πιο μεινότητας από τις μειονότητες, ενός πληθυσμού που μετρά σήμερα πάνω από 8 εκατομμύρια ανθρώπους και που αδυνατεί να διεκδικήσει και να υπερασπιστεί βασικά Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Η εφαρμογή των αποφάσεων των Διεθνών Οργανισμών για θέματα Ρομά γίνεται αντιληπτή από σημαντικό, δυστυχώς, κομμάτι κρατών ως φιλανθρωπία ή αλληλεγγύη, ενώ είναι συμβατική υποχρέωση, όπως αυτό προκύπτει από την παρουσία των κρατών στα διεθνή φόρα.
Στις περιόδους της οικονομικής κρίσης, αλλά και της ιδιότυπης, με τις επιμέρους ιδιαιτερότητες, έξαρσης του εθνικισμού, η προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων φαντάζει πολυτέλεια. Όμως, απάντηση στις σύγχρονες πολιτικοκοινωνικές στρεβλώσεις, όπως ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, ο νεοναζισμός, είναι ακριβώς αυτή: περισσότερα δικαιώματα, περισσότερη δημοκρατία, ενίσχυση του Κράτους Δικαίου.
Ακόμη και στις χώρες όπου υπάρχει επαρκές νομοθετικό πλαίσιο και πλήρης εφαρμογή των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), έχουμε να αντιμετωπίσουμε στερεότυπα και προκαταλήψεις που δυσχεραίνουν το έργο ακόμη και των πιο ευέλικτων και συνεργάσιμων Διοικήσεων.
Στη χώρα μας, ο αγώνας για την ισότητα και την πλήρη ενσωμάτωση των Ρομά στην κοινωνία, είναι ένας δύσβατος και μακρύς δρόμος. Και όπως κάθε κοινωνική διεργασία, απαιτεί αλλαγή νοοτροπιών εκατέρωθεν, υπομονή και αποφασιστικότητα. Η επίλυση των προβλημάτων περνά μέσα από τη λύση των προβλημάτων στέγασης, την εκπαίδευση, την πρόσβαση στην περίθαλψη, την καταπολέμηση της ανεργίας, την ενδυνάμωση των γυναικών.
Συνάντηση έλαβε χώρα σήμερα, 6 Απρίλη 2017, μεταξύ της Γενικής Γραμματέως Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κας Μαρίας Γιαννακάκη και αντιπροσωπείας γυναικείων οργανώσεων, με αντικείμενο συζήτησης την αναμενόμενη κύρωση της Σύμβασης της Κων/πολης από το ελληνικό κοινοβούλιο.
Η Σύμβαση για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας, γνωστή ως Σύμβαση της Κων/πολης, εισάγει ένα ολοκληρωμένο νομικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση και πρόληψη της κακοποίησης των γυναικών αλλά και της ενδοοικογενειακής βίας γενικότερα, καθώς και για την παύση της ατιμωρησίας των θυτών και την προστασία των θυμάτων.
Οι εκπρόσωποι των οργανώσεων εξέφρασαν στη Γενική Γραμματέα την ανησυχία τους για την καθυστέρηση επικύρωσης της Σύμβασης την οποία η χώρα μας έχει μεν ψηφίσει από το 2011 στο Συμβούλιο, αλλά δεν έχει επικυρώσει ακόμη στο ελληνικό κοινοβούλιο, ώστε να καταστεί αυτή νόμος του κράτους.
Από την πλευρά της, η Γενική Γραμματέας προέβη στην ενημέρωση των εκπροσώπων των οργανώσεων, σχετικά με τις εργασίες της προνομοπαρασκευαστικής επιτροπής, από όπου προέκυψε η ανάγκη εναρμόνισης του εσωτερικού μας δικαίου με τη Σύμβαση, είτε διότι εισάγει νέα αδικήματα, είτε διότι ρυθμίζει θέματα διαφορετικά. Πρόκειται για μια εναρμόνιση αναγκαία, ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή της Σύμβασης, μετά την επικύρωσή της, καθότι σε περίπτωση μη εναρμόνισης, η Σύμβαση δε θα είναι εφαρμόσιμη και η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις κυρώσεις του Μηχανισμού Παρακολούθησης (GREVIO). Το πόρισμα της εν λόγω επιτροπής παραδόθηκε στη Γενική Γραμματέα Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στα τέλη του περασμένου Δεκέμβρη, από τη Γενική Γραμματέα Ισότητας των Φύλων, κα Φωτεινή Κούβελα.
Η κα Γιαννακάκη, κατόπιν, ενημέρωσε τις οργανώσεις για τη σύσταση νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, στην οποία η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προέβη με το ΦΕΚ Β' 617/28-2-2017.
Η Επιτροπή, με πρόεδρο την κα Ιφιγένεια Καμτσίδου (Πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης), έχει ήδη αρχίσει τις εργασίες της με εντατικούς ρυθμούς, ώστε οι απαραίτητες διαδικασίες να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατόν και να ανοίξει έτσι ο δρόμος προς την κατάθεση σχεδίου νόμου στη Βουλή, ώστε η Σύμβαση να επικυρωθεί και να καταστεί νόμος του κράτους.
Τέλος, η Γενική Γραμματέας επισήμανε, πως η επικύρωση της Σύμβασης της Κων/πολης θα αποτελέσει ένα πολυαναμενόμενο και αποφασιστικό βήμα για την αποτελεσματική καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών, αλλά και πως ακόμη ουσιωδέστερη θα είναι η σωστή μετέπειτα εφαρμογή της ως νόμος, ώστε αυτή να εκπληρώσει τον αντικειμενικό της σκοπό, ιδιαιτέρως μετά τα αποτελέσματα - κόλαφος της έρευνας της ΓΓΙΦ, αναφορικά με τη ραγδαία και δραματική αύξηση των κρουσμάτων βίας κατά των γυναικών, κατά τα χρόνια της κρίσης.
Από το αιματοκύλισμα στη Σάρπβιλ στις 21 Μαρτίου του 1960, κατά διαδηλωτών που διαμαρτύρονταν ενάντια στο Απαρτχάιντ έως τις μέρες μας, ο ρατσισμός παραμένει μια σκοτεινή σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Η βία σε όλες τις μορφές αλλάζει συνεχώς πρόσωπο και είναι επιτακτική η ανάγκη να αναγνωρίσουμε έγκαιρα τις νέες προκλήσεις και να θωρακίσουμε θεσμικά ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα. Εξαντλώντας κάθε περιθώριο που δίνει το Σύνταγμα και το νομικό πλαίσιο, οφείλουμε να εξαλείψουμε τον κίνδυνο γι' αυτούς που μπορεί να θεωρηθούν έκφραση του διαφορετικού. Γιατί στην πραγματικότητα, είμαστε όλοι διαφορετικοί άλλα και απόλυτα ίσοι, σε ένα Κράτος Δικαίου που διαφυλάσσει τη Δημοκρατία ως κόρη οφθαλμού.
Η ελληνική κοινωνία που παλεύει να μείνει όρθια και να διατηρήσει τη συνοχή της, καλείται να σηκώσει ένα δυσανάλογο βάρος, για το μέγεθος και τις δυνάμεις της, αυτό των προσφυγικών ροών. Σε μια Ευρώπη η οποία κωφεύει επιδεικτικά και στην οποία η ακροδεξιά μάχεται να ξανασηκώσει ανάστημα εξουσίας, αποτελεί ύψιστη δημοκρατική υποχρέωση η προστασία και η διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών, αλλά ιδιαίτερα των αδυνάμων. Των ατόμων και των ομάδων εκείνων, που στοχοποιούνται λόγω φυλής, χρώματος, θρησκείας, γενεαλογικών καταβολών, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου ή αναπηρίας.
Κάθε απόπειρα διακήρυξης μίσους, κάθε υποκίνηση ή άσκηση βίας, από οποιονδήποτε, οργανωμένα ή μεμονωμένα, ανώνυμα ή επώνυμα, πρέπει να μας βρει σθεναρά και αδιαπραγμάτευτα απέναντι, συνολικά ως ελληνική κοινωνία.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε λίγο περισσότερο από δύο χρόνια διακυβέρνησης, κάνει πράξη, όσα άλλοι, σαράντα και πλέον χρόνια τώρα εναλλασσόμενοι στη διακυβέρνηση, μόνο διακήρυσσαν, παρότι αρέσκονται να τοποθετούν εαυτούς στον πυρήνα του ευρωπαϊκού κοινωνικού φιλελευθερισμού και να παρουσιάζονται ως εκλεκτοί εδώ αντιπρόσωποι της ευρωπαϊκής κουλτούρας και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Συγκεκριμένα:
Θεσπίστηκε νέο Σύμφωνο Συμβίωσης, με επέκταση στα ομόφυλα ζευγάρια.
Ενισχύθηκε η αντιρατσιστική νομοθεσία και η νομοθεσία κατά των διακρίσεων.
Συγκροτήθηκε Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, για τη διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής κατά του ρατσισμού. Έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας, αλλά και των εμπλεκόμενων αρχών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του ρατσισμού και του ρατσιστικού εγκλήματος. Έναρξη υλοποίησης ευρωπαϊκού προγράμματος για την ευαισθητοποίηση όλης της Διοίκησης, αλλά και για την ενίσχυση της καταστολής του ρατσιστικού εγκλήματος, σε συνεργασία πάντα με τις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές. Ευελπιστούμε επίσης ότι θα ευοδώσει η συνεργασία μεταξύ της Εθνικής Σχολής Δικαστών και του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ για την επιμόρφωση εισαγγελέων στα θέματα αυτά.
Καθιερώθηκε Εθνικός Μηχανισμός Εποπτείας της εφαρμογής των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ψηφίστηκε ο νόμος 4443/2016 (ίση μεταχείριση) με τον οποίο επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο συναφές θεσμικό πλαίσιο. Διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής του νόμου, (για παράδειγμα εισήχθη η αρχή της μη διάκρισης λόγω χρόνιας πάθησης) και ενισχύθηκαν οι αρμοδιότητες του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος ανέλαβε πλέον και τις καταγγελίες για παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης στον ιδιωτικό τομέα, καταργώντας τη σχετική επιτροπή που υπαγόταν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και δεν είχε λειτουργήσει ποτέ.
Καταργήθηκε η διάταξη για την αρτιμέλεια ως προϋπόθεση εισαγωγής στις δραματικές σχολές.
Αναφορικά με το μεταναστευτικό-προσφυγικό, η ΓΓΔΑΔ έχει συμβάλει ενεργά στην αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου της επιτροπείας των ασυνόδευτων ανηλίκων, της πιο ευάλωτης ομάδας του προσφυγικού πληθυσμού. Το νομοσχέδιο έρχεται να καλύψει το κενό που υπήρχε μέχρι τώρα, δηλαδή την απουσία εξειδικευμένων επιτρόπων, με αποτέλεσμα οι εισαγγελείς, που είναι κατά νόμο προσωρινοί επίτροποι των ασυνόδευτων ανηλίκων, να έχουν εγκαταλειφθεί μόνοι στο θέμα αυτό, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να αναθέσουν σε κάποιον την ουσιαστική προστασία του παιδιού.
Ορίστηκαν Ειδικοί Εισαγγελείς για τη ρατσιστική βία σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο.
