Χαιρετισμός στην Παρουσίαση της Έκθεσης για το 2016, του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας

• 

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Τρίτη, 04 Απριλίου 2017 14:30

Η μεγάλη αύξηση των περιστατικών ρατσιστικής βίας το 2011, η οποία αδιαμφισβήτητα συνδεόταν με την εντατικοποίηση της δράσης της Χρυσής Αυγής, οδήγησε στη δημιουργία του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας με πρωτοβουλία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Το Δίκτυο συνέβαλε ουσιαστικά στην αποτύπωση του προβλήματος, χωρίς ωστόσο οι προηγούμενες κυβερνήσεις να λάβουν ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του ή έστω τουλάχιστον να το αναγνωρίσουν.

 

Σήμερα, η καταπολέμηση του ρατσισμού, της ρατσιστικής βίας και της ρητορικής του μίσους είναι ψηλά στην ατζέντα της παρούσας κυβέρνησης και ειδικότερα της Γενικής Γραμματείας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

 

-Αντιλαμβανόμαστε πλήρως την κρισιμότητα του ζητήματος, δεδομένου ότι ο ρατσισμός και η ρατσιστική βία αποτελούν απειλή για τη δημοκρατία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

 

-Μελετούμε το πρόβλημα, προσπαθώντας να συλλέξουμε όσο το δυνατόν πιο πλήρη και αξιόπιστα στοιχεία και αναζητούμε τους καταλληλότερους τρόπους για την αντιμετώπισή του.

 

-Έχουμε δείξει έμπρακτα το ενδιαφέρον της Πολιτείας, υιοθετώντας πλήθος μέτρων σε πολλά επίπεδα.

 

-Αποδίδουμε εξαιρετική σημασία στη συνεργασία των αρμόδιων αρχών με τους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών που έχουν βαθιά γνώση επί του θέματος, όπως το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, γνωρίζοντας ότι η προσπάθειά μας έχει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, εάν η απάντηση της Πολιτείας και της Κοινωνίας είναι συντεταγμένη.

 

-Άλλωστε, ελάχιστα θα κατορθώσει η Πολιτεία στην αντιμετώπιση του ρατσισμού χωρίς την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την εγρήγορση των πολιτών και γι' αυτό έχουμε απόλυτη ανάγκη τη συνεργασία της.

 

Για τους λόγους αυτούς, θεωρούμε εξαιρετικά κρίσιμη τη θεσμοθέτηση της συνεργασίας με τους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών μέσω του Εθνικού Συμβουλίου κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, στο οποίο μετέχουν το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η ΕΕΔΑ, ο Συνήγορος του Πολίτη και πολλοί άλλοι.

 

Ως προς το ίδιο το φαινόμενο, η Έκθεση του Δικτύου σημειώνει μείωση των επιθέσεων που καταγράφηκαν το 2016 σε σχέση με το 2015, αποδίδοντας το γεγονός είτε σε τεχνικούς παράγοντες (όπως την ολοκλήρωση προγραμμάτων καταγραφής που υλοποιούσαν μέλη του Δικτύου ή την ανάγκη να αντιμετωπιστούν πρωτίστως οι κατεπείγουσες ανάγκες του προσφυγικού πληθυσμού), αλλά και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης μέρους του προσφυγικού πληθυσμού, η οποία λειτούργησε προληπτικά και προστατευτικά για τα εν δυνάμει θύματα. Στο συμπέρασμα αυτό οδηγούνται οι οργανώσεις του Δικτύου δεδομένου ότι τα προηγούμενα έτη τα περισσότερα θύματα ήταν άτομα χωρίς στέγη και εκτός πλαισίου.

 

Ωστόσο, στην Έκθεση αποτυπώνεται μια ροπή προς την επανεμφάνιση οργανωμένων ή άτυπων ομάδων και την αύξηση σοβαρών επιθέσεων με ρατσιστικό κίνητρο, χωρίς όμως, όπως αναφέρεται, η τάση αυτή να είναι ακόμα κυρίαρχη.

Η τάση αυτή, σε συνδυασμό με τον μισαλλόδοξο και ξενοφοβικό λόγο πολλών πολιτικών ηγετών εντός και εκτός ΕΕ, οι δυσκολίες στη διαχείριση του προσφυγικού πληθυσμού και η εκμετάλλευση του θέματος από ακραίες ομάδες στο εσωτερικό της χώρας, όπως συνέβη για παράδειγμα με την ένταξη των προσφυγοπαίδων στην εκπαίδευση, στοιχεία που αποτυπώνονται και στην Έκθεση του Δικτύου, μας κάνουν να αγωνιούμε για τις μελλοντικές εξελίξεις και να παρακολουθούμε το θέμα στενά με αυξημένη εγρήγορση. Σε καμία περίπτωση η μείωση των περιστατικών ρατσιστικής βίας δεν επιτρέπει τον εφησυχασμό.

 

Αυτό άλλωστε πιστοποιείται και από τη φύση των εγκλημάτων ρατσιστικής βίας που κατέγραψε το Δίκτυο (π.χ. πολλά περιστατικά σωματικής βλάβης), από την καταγραφή περιστατικών που έχουν ακόμη στοιχεία οργανωμένης βίας ή φερόμενους ως δράστες αστυνομικούς (αν και καταγράφονται πολύ λίγα τέτοια περιστατικά), καθώς και από τα ανησυχητικά περιστατικά ρατσιστικής βίας που σημειώθηκαν στα νησιά.

Θα ήθελα ωστόσο να υπογραμμίσω τη βελτίωση στην αντιμετώπιση του ρατσιστικού εγκλήματος από τις αρχές, η οποία διαπιστώνεται στην Έκθεση του Δικτύου, συμφωνώντας απόλυτα ότι πολλά μένουν ακόμη να γίνουν.

 

Στο πλαίσιο αυτό και σε σχέση με τις συστάσεις του Δικτύου, το Υπουργείο Δικαιοσύνης:

 

- Προωθεί σε συνεργασία με τις δικαστικές αρχές, την Εθνική Σχολή Δικαστών και διεθνείς οργανισμούς (όπως το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ) την επιμόρφωση δικαστών και εισαγγελέων σε σχέση με το ρατσιστικό έγκλημα

 

- Αναδεικνύει ως βέλτιστη πρακτική τον ορισμό Ειδικών Εισαγγελέων για το ρατσιστικό έγκλημα

 

- Προχωρά την κύρωση της Σύμβασης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, μέσω Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής που συγκροτήθηκε στο Υπ. Δικαιοσύνης

 

- Ολοκληρώνει την επεξεργασία του νομοσχεδίου για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου

 

Επίσης:

 

- Το Εθνικό Συμβούλιο κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας προωθεί την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και της Δημόσιας Διοίκησης με δράσεις ενημερωτικού και παιδευτικού χαρακτήρα (ενημερωτικό φυλλάδιο για τη Δημόσια Διοίκηση, τηλεοπτικό σποτ για την ένταξη των προσφυγοπαίδων στην εκπαίδευση)

 

- Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ξεκινά την υλοποίηση ευρωπαϊκού προγράμματος που έχει ως αντικείμενο την αντιμετώπιση του ρατσισμού στη Δημόσια Διοίκηση και την βελτίωση της ποινικής καταστολής του ρατσιστικού εγκλήματος

 

- Εργαζόμαστε επίσης για τη βελτίωση της κοινής βάσης δεδομένων που τηρεί το Υπ. Δικαιοσύνης και η ΕΛ.ΑΣ. για τα ρατσιστικά εγκλήματα

 

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω για μια ακόμη φορά την άριστη συνεργασία μας με το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας, με το οποίο μοιραζόμαστε τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τον σχεδιασμό μας, θεωρώντας το εξαιρετικά σημαντικό σύμμαχο σε αυτή μας την προσπάθεια. Ακριβώς λόγω των εγγυήσεων ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας του Δικτύου, χαίρομαι ιδιαίτερα που αναγνωρίζεται μέσα από τη φετινή του Έκθεση η προσπάθεια που καταβάλλουμε για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ρατσιστικής βίας.