Αχτίδα φωτός στις Δημοτικές «εκλογές» στα Κατεχόμενα, άρθρο στο tvxs.gr

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 26 Δεκεμβρίου 2022 11:58

Οι Δημοτικές «εκλογές» που διεξήχθησαν την Κυριακή, 25 Δεκεμβρίου, στα Κατεχόμενα απέδειξαν, για ακόμη μία φορά, πώς η βίαιη τουρκοποίηση και ισλαμοποίηση που επιχειρεί ο Ταγίπ Ερντοάγ με εκτελεστικό βραχίονα τον εκλεκτό του «Πρόεδρο» Ερσίν Τατάρ βρίσκει αντιστάσεις στο προοδευτικό κομμάτι των Τ/κυπρίων, το οποίο συνεχίζει να επιθυμεί την λύση του Κυπριακού στη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και προσπαθεί να απεμπλακεί από τον σφικτό εναγκαλισμό της Τουρκίας.

               Σε μία εκλογική αναμέτρηση με ποσοστό συμμετοχής που έφτασε το 68,85%, το μεγαλύτερο Κόμμα του κυβερνητικού συνασπισμού, το «Κόμμα Εθνικής Ενότητας», UBP, υπέστη ήττα που μεταφράστηκε σε απώλεια των τριών μεγάλων Δήμων, Λευκωσίας, Αμμοχώστου και Κερύνειας, ακόμη και του παραδοσιακού προπυργίου της Τ/κυπριακής Δεξιάς, της Λεύκας, που πέρασε στα χέρια της Αριστεράς.

Με αιχμή του δόρατος τον «Δήμαρχο» της Κατεχόμενης Λευκωσίας, MehmetHarmanci, ο οποίος ισοφάρισε το ρεκόρ του πολιτικού του πατέρα, MustafaAkinci, κατορθώνοντας να εκλεγεί για tτρίτη συνεχή φορά, με ποσοστό που άγγιξε το 50%, παρά την ύπαρξη έξι ανθυποψηφίων, εκ των οποίων οι δύο «βουλευτές», και να θέσει ισχυρή παρακαταθήκη για να ηγηθεί, στις επόμενες «προεδρικές», ενός σοσιαλδημοκρατικού και αριστερού πόλου (συνεργασία TDP και CTP) που θα μπορέσει να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία της Δεξιάς και του Τατάρ, που μιλά ανοικτά, πλέον, για λύση δύο κρατών, παρά τις διασυνδέσεις του τελευταίου με τον Ερντοάν και τη στήριξη που απολαμβάνει από την Τουρκία.

Αλλά και η επικράτηση του Suleyman Uluçay στην Αμμόχωστο, είναι γεγονός με εξέχοντα συμβολικό χαρακτήρα, αφού ο Uluçay είναι διαχρονικά και σθεναρά αντίθετος στους σχεδιασμούς της Τουρκίας και της κυβέρνησης των Κατεχομένων για άνοιγμα της περίκλειστης πόλης. Αξίζει να σημειωθεί ότι η νίκη του Uluçay στην Αμμόχωστο, έλαβε χώρα σε ένα εξαιρετικά δυστοπικό πολιτικό σκηνικό, αφού η κινητοποίηση της «κυβέρνησης» υπέρ του εκλεκτού της ήταν μεγάλη και η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές ξεπέρασε κάθε προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων χρόνων.

Αν η διχοτόμηση δεν είναι ακόμη γεγονός, οφείλεται, εν πολλοίς, στους προοδευτικούς Τ/κυπρίους που παρόλες τις πιέσεις, πολιτικές και οικονομικές, συνεχίζουν να βλέπουν το μέλλον τους σε μια επανενωμένη Κύπρο. Το 2023, χρονιά εκλογών σε Κυπριακή Δημοκρατία, Τουρκία και Ελλάδα, ξημερώνει στα Κατεχόμενα με απρόσμενα θετικά αποτελέσματα στις «Δημοτικές» αναμετρήσεις, τα οποία δεν πρέπει να διαλάθουν της προσοχής των υγιών δυνάμεων στην Κυπριακή Δημοκρατία καθώς αποτελούν συμμάχους στις προσπάθειες επανέναρξης των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την επανένωση του νησιού. Οι δυνάμεις που αναδύθηκαν από τις Δημοτικές «κάλπες» αποτελούν τους φυσικούς συνομιλητές όσων δεν μπορούν να συμβιβαστούν με μισή πατρίδα και διαβλέπουν ορατό τον κίνδυνο της οριστικής διχοτόμησης που θα φέρει την σφραγίδα των ένθεν κακείθεν λυσοφοβικών, που πίσω από εθνικιστικές κορώνες κρύβουν ταπεινά συμφέροντα που επιθυμούν την Κύπρο οριστικά διαμοιρασμένη.

Κρίσιμη παράμετρος στην πιο πάνω εξίσωση, το αποτέλεσμα των Προεδρικών εκλογών στην Κυπριακή Δημοκρατία που θα διεξαχθούν σε σαράντα ημέρες. Ο νέος Πρόεδρος οφείλει να κινητοποιήσει δυνάμεις διεθνώς και στην Ευρώπη ώστε το Κυπριακό να έρθει ξανά στο προσκήνιο και να ανακτήσει την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη της Διεθνούς Κοινότητας, αξιοπιστία η οποία έχει τρωθεί μετά από μία άγονη πενταετία, η οποία χαρακτηρίστηκε από παλινωδίες, παλινδρομήσεις, ακόμη και ακριτομυθίες περί δύο κρατών.

Το Κυπριακό έχει, ήδη, προσλάβει υπαρξιακές διαστάσεις για τις δύο Κοινότητες: οι τ/Κύπριοι, την Κυριακή έδειξαν να το συνειδητοποιούν. Η σειρά τον Ε/κυπρίων να το δείξουν τον Φλεβάρη.

Η Ιστορία δε συγχωρεί αυτούς που την αγνοούν, άρθρο στην Κυριακάτικη Χαραυγή

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Κυριακή, 05 Σεπτεμβρίου 2021 17:24

Είναι κοινός τόπος ότι η λέξη με την οποία θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, αν όχι απόλυτα ταυτισμένη, η διακυβέρνηση Αναστασιάδη είναι τα «διαβατήρια». ‘Όμως, σήμερα, δεν πρόκειται για τα χρυσά διαβατήρια της πώλησης της κυπριακής ιθαγένειας, αλλά για την αφαίρεση των διαβατηρίων από τον Ερσίν Τατάρ και άλλα προβεβλημένα στελέχη της «κυβέρνησής» του, γεγονός που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και έσυρε την πολιτική ζωή του νησιού και τις σχέσεις των δύο κοινοτήτων σε εποχές περιχαράκωσης, αν όχι έξαρσης του Εθνικισμού. Την παραπάνω ενέργεια ακολούθησε η περίφημη δήλωση του Προέδρου για επιστροφή στο Σύνταγμα του 60, προφανώς ο ίδιος θεωρεί βέλτιστη λύση το veto, τις εγγυήσεις και την θεσμική παρουσία ξένων στρατών. Αν σε αυτά προστεθούν και οι ψίθυροι για δύο κράτη, οι οποίοι βέβαια αποκτούν βαρύτητα όχι μόνο από το πλήθος και την πολυμέρεια των πηγών, αλλά και όταν επιβεβαιώνονται από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου, προνομιακό συνομιλητή του Προέδρου. Ακόμη και ο, διορισμένος από τον ίδιο, διαπραγματευτής για το Κυπριακό Α. Μαυρογιάννης έκανε λόγο σε συνέντευξή του για «ιδεοθύελλα για δυο κράτη»

Κατά τις μυστικές συναντήσεις με τον Τσαβούσογλου, ο Τούρκος ΥΠΕΞ ισχυρίστηκε ότι συζήτησαν για δύο κράτη και μετά για Συνομοσπονδία. Προσφάτως ο κ. Αναστασιάδης μίλησε για αποκεντρωμένη Ομοσπονδία, χωρίς όμως να δίνει λεπτομέρειες για το τι εννοεί ακόμη στα Ηνωμένα Έθνη. Νομίζω ότι είναι ανθρωπίνως αδύνατο να παρακολουθήσει κανείς τις οβιδιακές μεταμορφώσεις του Προέδρου.

Βέβαια, όλα τα παραπάνω δεν ξαφνιάζουν τους επαρκείς γνώστες του Κυπριακού από το Κρανς Μοντανά, εκεί όπου χάθηκε μια ιστορική ευκαιρία για λύση του Κυπριακού, όπως επεσήμανε ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ, και μετά: γιατί μπορεί ο καθένας να έχει μπερδευτεί αναφορικά με το τι θέλει ο Κύπριος Πρόεδρος για το Κυπριακό, ξέρουμε, όμως, όλοι, πλέον, τι δε θέλει: λύση, ακόμη και αν αυτό εξυπηρετεί το διαχρονικό στόχο της Τουρκίας που είναι η οριστική διχοτόμηση του νησιού.

Από τη κατάρρευση των συνομιλιών και μετά είναι η μεγαλύτερη περίοδος από το 1974 χωρίς διαπραγματεύσεις. Η ιστορική εμπειρία του Κυπριακού καταδεικνύει ότι σε περιόδους όπου δεν υπάρχει διαπραγματευτική διαδικασία η κατάσταση επιδεινώνεται και επιχειρούνται νέα τετελεσμένα από την Τουρκία. Το ψευδοκράτος, η λεγόμενη «ΤΔΒΚ» ανακηρύχθηκε το 1983, μετά από την απόρριψη των Δεικτών Κουεγιάρ, που προνοούσε την άμεση επιστροφή της Αμμοχώστου με μοναδική προϋπόθεση την έναρξη συνομιλιών και απορρίφθηκαν τελικά από τον τότε πρόεδρο Σπύρο Κυπριανού με ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ να διαφωνούν. Η επίσημη στροφή της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας από την ομοσπονδία στη συνομοσπονδία έγινε το 1997, όταν και πάλι υπήρχε διαπραγματευτικό κενό και μεσουρανούσε η πυραυλολογία και η ηφαιστειολογία. Οι έντονες προσπάθειες για απευθείας εμπόριο του ψευδοκράτους καταβλήθηκαν μετά το γνωστό αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων του 2004.

Αντί να αποστέλλονται θετικά μηνύματα στην κοινωνία για την ανάγκη να υπάρξει λύση του Κυπριακού, για την ανάγκη άμεσης επανέναρξης των συνομιλιών, για το πόσο επικίνδυνη είναι η συνέχιση του απαράδεκτου στάτους-κβο και η διολίσθηση προς οριστική διχοτόμηση, για το ότι η μόνη ρεαλιστική βάση επίλυσης του Κυπριακού και επανέναρξης των διαπραγματεύσεων είναι η στήριξη του συμπεφωνημένου πλαισίου λύσης όπως υιοθετήθηκε από επανειλημμένες αποφάσεις του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών, έχει επιλεγεί η αοριστολογία, η κενολογία υπό τη μορφή καινοφανών λύσεων και οι καταγγελτικές ενέργειες που αποδεδειγμένα πλέον ούτε μεγάλο κόστος επιφέρουν στην Τουρκία ούτε απαλλάσσουν από το διχοτομικό στάτους κβο.

Η επιστήμη του Δικαίου, όπως και η Πολιτική, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση των πράξεων, αλλά επεκτείνεται και σε αυτή των παραλείψεων. Είμαι πεπεισμένη ότι κανείς Ε/κύπριος δεν θα επιχειρηματολογούσε ευθαρσώς υπέρ της διχοτόμησης με ό,τι αυτό σημαίνει: το χάρισμα του μισού νησιού στην Τουρκία, την παγίωση της Κατοχής και της προσφυγιάς, την απώλεια των περιουσιών, τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία. Όμως η αδράνεια ακριβώς σε αυτό οδηγεί. Και η Ιστορία θα είναι αμείλικτη στην απόδοση ευθυνών.

Διάλογος Ελλάδας-Τουρκίας εν μέσω στασιμότητας στο Κυπριακό, συνέντευξη στη "Χαραυγή" της Κύπρου

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Τετάρτη, 02 Ιουνίου 2021 18:44

Διάλογος μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας με «φόντο» τη θετική ατζέντα». Ποιες είναι οι
προσδοκίες της ελληνικής πλευράς και τι να περιμένουμε μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
του Ιουνίου;

Η Αθήνα αναμένει πλέον από την τουρκική ηγεσία να προτείνει ημερομηνίες για τον 63ο γύρο διερευνητικών επαφών που είναι να γίνει στην Τουρκία. Αναμένει επίσης τη συνέχιση των λεγόμενων πολιτικών διαβουλεύσεων, όπως και του επόμενου γύρου ΜΟΕ που συζητιούνται μεταξύ στρατιωτικών. Ανακοινώθηκε και επισήμως ότι τα Υπουργεία Άμυνας των δύο χωρών «συμφώνησαν να διεξαγάγουν τον 4ο κύκλο συνομιλιών για ΜΟΕ. Στο βάθος αναμένεται και η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Αθήνα, με την προσδοκία «να συνεισφέρει στην προετοιμασία μιας συνάντησης κορυφής Μητσοτάκη - Ερντογάν.
Δυστυχώς, νομίζω ότι ουσιαστικός διάλογος με την Τουρκία θα υπάρξει μόνο στα θέματα οικονομίας και εμπορίου. Και αυτή είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη επιλογή, καθώς η Άγκυρα επιδιώκει να αξιοποιήσει την στασιμότητα στο Κυπριακό για την αλλαγή του πλαισίου της διαπραγμάτευσης και επιχειρεί να κερδίσει χρόνο ώστε να περάσει τον κάβο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου και να δει πώς θα χειριστεί την νέα αμερικανική προεδρία στη συνάντηση Ερντοάν-Μπάιντεν στο ΝΑΤΟ.
Η Ελλάδα, ελλείψει ενεργητικής στρατηγικής, φαίνεται να θεωρεί ότι η πίεση της Προεδρίας Μπάιντεν είναι επαρκής, όχι για έντιμες λύσεις στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό ή για έναν ουσιαστικό διάλογο, αλλά μόνο για εκτόνωση της έντασης και επικοινωνιακά οφέλη. Είναι σφάλμα να θεωρούμε οριστική τη ρήξη στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας. Πρόκειται για επικίνδυνη αυταπάτη αφού βασική και διαχρονική στόχευση της αμερικανικής πολιτικής είναι να κρατήσει την Άγκυρα στη Δύση, μακριά από την Ρωσία και να αξιοποιήσει την παρουσία της στην περιοχή. Εκεί θα εστιάσουν οι ΗΠΑ και πολύ λιγότερο στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό.

Ο Σαρλ Μισέλ, διεμήνυσε πως «για μια θετική ατζέντα σχετικά με την Τουρκία,
απαιτείται πρόοδος σε διάφορους τομείς όπως οι σχέσεις με την Ελλάδα και το
Κυπριακό». Υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στους «27» ως προς τη στάση τους
απέναντι στην Άγκυρα;

Φυσικά υπάρχουν, τρανή απόδειξη ο τρόπος που αντιμετώπισε ο ξένος Τύπος τα όσα διαμείφθηκαν μεταξύ του κ. Δένδια και του κ. Τσαβούσογλου. Η ΕΕ δεν είναι κοινωνία αγγέλων. Υπάρχουν συμφέροντα ηγετικών κρατών-μελών στη μεγάλη και αναπτυσσόμενη τουρκική αγορά, το πολιτικό βάρος των Τούρκων μεταναστών σε χώρες όπως η Γερμανία, η ομηρεία στην οποία τέθηκε οικειοθελώς η Ευρώπη παραδίδοντας στον Ερντοάν τον έλεγχο των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών με τη Κοινή Δήλωση του 2016.
Η χρονική σύμπτωση με την κρίση που προκάλεσε το πολωνικό και ουγγρικό βέτο στον πολυετή κοινοτικό Προϋπολογισμό είναι διαφωτιστική. Η Ε.Ε. δυσκολεύεται να επιβάλλει τον σεβασμό των αξιών που επικαλείται, είτε αυτές αφορούν το κράτος δικαίου είτε τις σχέσεις καλής γειτονίας, ακόμη και στο εσωτερικό της, πόσω μάλλον σε παίκτες που δεν μετέχουν του κοινοτικού "παιχνιδιού" με τους περίπλοκους συμβιβασμούς του.
Η Τουρκία δεν είναι απλώς ένας "παραβάτης", απέναντι στον οποίο αρκεί να κινηθούν οι "27" με πειθαρχική λογική. Είναι μία χώρα της G20 η οποία κινείται αποφασισμένη να αξιοποιήσει πλήρως το γεωπολιτικό της κεφάλαιο και να ενισχύσει τον βαθμό αυτονομίας της στη διεθνή σκακιέρα.
Η Τουρκία παραμένει μία χώρα του ΝΑΤΟ (και μάλιστα διαχειρίζεται την ιδιόμορφη εταιρική της σχέση με τη Ρωσία ακριβώς από την ασφαλή θέση που της προσφέρει αυτή η ένταξη), η οποία επενδύει τα μέγιστα στην εξοπλιστική της απεξάρτηση, ενώ ακόμη και οι αδυναμίες της μετατρέπονται στην παρούσα συγκυρία σε όπλο, αν αναλογισθεί κανείς τι θα σήμαινε τυχόν οικονομική της κατάρρευση, λ.χ., για το ισπανικό και ιταλικό χρηματοπιστωτικό σύστημα με τη μεγάλη έκθεση στο τουρκικό ιδιωτικό χρέος.
Επιπλέον, δυνάμεις όπως η Γαλλία, που αντιμετωπίζουν ως ευθέως ανταγωνιστικές τις φιλοδοξίες της Άγκυρας στη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, καταγράφουν καθημερινά τη μείωση του ειδικού τους βάρους εντός της Ε.Ε. σε μία σειρά μετώπων, ώστε να μπορούν να δώσουν συνολικά τον τόνο μιας συγκρουσιακής σχέσης των "27" με την Τουρκία.

Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μία αλλαγή στάσης από τη Γαλλία του
Εμμανουέλ Μακρόν απέναντι στην Τουρκία. Πώς αξιολογείται αυτή η αλλαγή και που
στοχεύει ο Γάλλος Πρόεδρος;
Όπως σημειώνει η Έκθεση του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI), του κυριότερου κέντρου έρευνας και ανεξαρτήτων συζητήσεων της Γαλλίας που είναι αφιερωμένο στην ανάλυση διεθνών θεμάτων, Μακρόν και Ερντοάν έχουν συγκρουστεί (και συγκρούονται) για μια σειρά θεμάτων όπως η Λιβύη, η Συρία, η Ανατολική Μεσόγειος και τα σατιρικά σκίτσα του Μωάμεθ. Μάλιστα, στο αποκορύφωμα της διαμάχης τους πέρυσι, ο Ερντοάν πρότεινε στον Γάλλο ηγέτη ψυχολογική βοήθεια για τη στάση που κράτησε απέναντι στους μουσουλμάνους.
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Τουρκία θέλει να αναλάβει ρόλο ενεργειακού κόμβου στην Ανατολική Μεσόγειο", γι' αυτό και εναντιώθηκε σε πρωτοβουλίες όπως το Eastern Mediterranean Gas Forum, που απέκλεισε από τις εξελίξεις την Άγκυρα και τους Τουρκοκύπριους. Η ανάγκη όμως της Τουρκίας να αυτονομηθεί αλλά και να κυριαρχήσει στα ενεργειακά ζητήματα της Μεσογείου την έχει φέρει σε ευθεία αντιπαράθεση με τη Γαλλία που δεν είναι διατεθειμένη να απεμπολήσει τη δική της ηγετική θέση.
Η διαμάχη Μακρόν-Ερντοάν είναι ένας αγώνας που έχουν ανάγκη και οι δύο ηγέτες ενόψει των εκλογών που θα αντιμετωπίσει ο καθένας στη χώρα του. Ο Μακρόν είναι έτοιμος για επανεκλογή το 2022 αλλά αντιμετωπίζει μια ισχυρή αντιπολίτευση από την ακροδεξιά υποψήφια Μαρίν Λεπέν. Οι επόμενες εκλογές του Ερντοάν είναι το 2023, αλλά βρίσκεται ήδη αντιμέτωπος με καυτά ζητήματα όπως η τουρκική οικονομία αλλά και οι σχέσεις με τις ΗΠΑ.

Υπάρχουν «κόκκινες γραμμές» από πλευράς της Ελλάδας; Πόσο εύθραυστες είναι
στην παρούσα συγκυρία;
Σκέπτομαι πόσο πολύ έχει ταλαιπωρηθεί η φράση «κόκκινες γραμμές» στην εξωτερική Πολιτική, πόσες φορές απετέλεσε το άλλοθι για διαιώνιση προβλημάτων και συντήρηση κρίσεων.
Για μένα μοναδική «κόκκινη γραμμή», στάση υπεύθυνη και πατριωτική είναι ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου. Οποιαδήποτε πολιτική κινείται προς την κατεύθυνση της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών είναι ωφέλιμη και εποικοδομητική. Η Ελλάδα οφείλει να μείνει προσκολλημένη στις Αρχές της ειρηνικής συνύπαρξης και της καλής γειτονίας και να δρα με τρόπο που να εκθέτει την προκλητικότητα της τουρκικής πλευράς στα μάτια της Διεθνούς Κοινότητας και να στερεί την Τουρκία από κάθε επιχείρημα. Η Τουρκία είναι προφανώς μεγάλο μέρος του προβλήματος αλλά υποχρεωτικά και μέρος της λύσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η συνεννόηση μαζί της είναι μονόδρομος. Για αυτόν ακριβώς το λόγο δεν πιστεύω στη χρησιμότητα των κυρώσεων, με τον στρεβλό τρόπο που έχει γαλουχηθεί η ελληνική και κυπριακή κοινή γνώμη προκειμένου να μετατοπίζεται το βάρος των ευθυνών από τις ηγεσίες στους κακούς ξένους. Η επίλυση των προβλημάτων μας με την Τουρκία περνά μέσω της βελτίωσης των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, και όχι μέσω της επιδείνωσης τους. Αν δεν δοθεί κίνητρο στην Τουρκία, δεν θα μπορέσει η χώρα αυτή να κάνει τις κινήσεις που θέλουμε, στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό.

Το Κυπριακό στο πεζοδρόμιο του '50, άρθρο στη "Χαραυγή" της Κύπρου

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Τετάρτη, 02 Ιουνίου 2021 18:29

Οι διαδηλώσεις για το Κυπριακό ξεκίνησαν στην Αθήνα τον Νοέμβριο του 1951, δύο χρόνια μετά το τέλος του εμφυλίου και τριάμισι πριν από την έναρξη του ένοπλου αγώνα της ΕΟΚΑ.
Πρωτεργάτες τους υπήρξαν δύο φορείς εγνωσμένης εθνικοφροσύνης, η «Πανσπουδαστική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνος» (ΠΕΚΑ) και η «Πανελλήνιος Επιτροπή Ενώσεως Κύπρου» (ΠΕΕΚ).
Η πρώτη ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1950, με πρόεδρο τον τότε φοιτητή της Φιλοσοφικής Τάσο Λιγνάδη, μέλος του εθνικόφρονος ΕΣΑΣ επί Κατοχής και συνεργάτη του παρακρατικού μηχανισμού της ΕΡΕ μετά το 1958.
Η δεύτερη ιδρύθηκε τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς και πρόσφερε την κοινωνική κάλυψη που προσέδιδε ευρύτερη εμβέλεια στο εγχείρημα.
Πρόεδρος ήταν ο εκάστοτε αρχιεπίσκοπος Αθηνών (Σπυρίδων, Δωρόθεος και κατόπιν Θεόκλητος), στη δε εκτελεστική επιτροπή της εκπροσωπούνταν φορείς όπως το ΕΒΕΑ, το ΤΕΕ, ο ΣΕΒ, η Ενωση Εφοπλιστών, το Πανεπιστήμιο, ο ΔΣΑ, η (εθνικόφρων) ΓΣΕΕ, ο Ιατρικός Σύλλογος κ.ο.κ.
Αν η επίσημη ηγεσία του κινήματος συγκροτούνταν από τους νικητές του πρόσφατου εμφυλίου, η αιχμή του δόρατος στο πεζοδρόμιο επανδρώθηκε από την κοινωνική βάση και τον εύθραυστο οργανωτικό ιστό των ηττημένων.
Για την Αριστερά της εποχής, που μόλις έβγαινε από μια συντριπτική στρατιωτική ήττα και βρισκόταν καθημερινά αντιμέτωπη με τα κατασταλτικά μέτρα του κράτους έκτακτης ανάγκης, η ανακίνηση του Κυπριακού πρόσφερε μια μοναδική ευκαιρία εξόδου από την ασφυκτική πολιτική απομόνωση και επανόδου στον δημόσιο χώρο – και μάλιστα όχι ως θύμα, αλλά ως κατήγορος.
Το γεγονός ότι ως εχθροί του έθνους αναδεικνύονταν ξαφνικά οι μέχρι πρότινος σωτήρες των εθνικοφρόνων (η Αγγλία του Τσόρτσιλ και -στην πορεία- οι ΗΠΑ), δεν της παρείχε μόνο τη δυνατότητα να εκδηλώσει ανενόχλητη τα αντιβρετανικά κι αντιαμερικανικά αισθήματά της· της πρόσφερε επιπλέον μια αδιαμφισβήτητη πατριωτική νομιμοποίηση, καθώς η ΕΣΣΔ και οι σύμμαχοί της συνιστούσαν τους μόνους συμπαραστάτες της εθνικής υπόθεσης στον ΟΗΕ.
Ολα αυτά σε μια εποχή που κάθε θετική αναφορά στην ΕΑΜική αντίσταση ήταν αυστηρά απαγορευμένη, οι δε συνεργάτες των ναζί επάνδρωναν ηγετικά κλιμάκια του κρατικού μηχανισμού, των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας.
Δυόμισι χρόνια αργότερα, τα δεδομένα είχαν ήδη αλλάξει σε τέτοιο βαθμό ώστε η «Αυγή» να καλεί πρωτοσέλιδα σε παλλαϊκή συμμετοχή στο επόμενο μεγάλο συλλαλητήριο της ΠΕΕΚ (20/8/1954), η δε μαζική βάση της ΕΔΑ να μετέχει οργανωμένα με τα μπλοκ είτε των φοιτητικών συλλόγων (στο πάνω μέρος της πλατείας Συντάγματος) είτε των εργατικών κέντρων (μεταξύ Φιλελλήνων και Κολοκοτρώνη).
Αντιμέτωπη μ' αυτή τη χειραφέτηση, αλλά και με τη δυσκολία επικοινωνιακής διαχείρισης ενός κινήματος που αμφισβητούσε τα πατριωτικά ανακλαστικά των κυβερνώντων, η κρατική προπαγάνδα κατέφυγε από νωρίς στην αντικομμουνιστική προβοκατορολογία.
Αρχικά με δημοσιεύματα ή επίσημες δηλώσεις που απέδιδαν τις συγκρούσεις διαδηλωτών-αστυνομίας σε διείσδυση κομμουνιστών· το αποκορύφωμα αποτέλεσε η επίσημη απόδοση των θυμάτων της 9ης Μαΐου 1956 σε πυρά (όχι αστυνομικών αλλά) κάποιων ένοπλων -υποτίθεται- διαδηλωτών, που «δεν είναι απίθανον να ήσαν πράκτορες ξένης Δυνάμεως ή και κομμουνισταί, οι οποίοι είχον συμφέρον να αιματοκυλήσουν την διαδήλωσιν»!

Σ' ένα διαφορετικό (και πρακτικά πολύ σημαντικότερο) επίπεδο, ο διαχωρισμός των εκάστοτε συλληφθέντων γινόταν επίσημα, σε όλη τη δεκαετία του '50, βάσει του φακέλου τους στην Ασφάλεια: όσοι βαρύνονταν με «κομμουνιστικά φρονήματα» (ή, ακόμη χειρότερα, με «προτέραν κομμουνιστικήν δράσιν») στέλνονταν πάραυτα στον εισαγγελέα, ανεξάρτητα από τα συμβάντα που οδήγησαν στη σύλληψή τους.
Η σύνθεση αυτή επιβεβαιώνεται από τις ηλικίες κι επαγγελματικές ιδιότητες των εκάστοτε τραυματιών ή συλληφθέντων, τα στοιχεία των οποίων δημοσιεύονταν τότε τακτικά στις εφημερίδες.
Διαπιστώνεται μάλιστα μια αυξανόμενη συμμετοχή της μαθητικής και (κυρίως) της εργατικής νεολαίας, που στη μεγάλη έκρηξη των οδομαχιών του 1955-56 αποσπά σαφώς την πρωτοκαθεδρία από τη φοιτητική.
Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος θα εκφράσει στη Βουλή (5/4/1956) τον φόβο πως η νεολαία κινδύνευε πλέον να εθιστεί «να ρίπτη λίθους ες τας κεφαλάς των επίσης ευχομένων την ένωσιν ανδρών των Σωμάτων Ασφαλείας» (Ιωάννης Στεφανίδης, «Εν ονόματι του έθνους», Αθήνα 2010, σ. 181).
Σε μια εποχή που ακόμη και η απλή διατύπωση κοινωνικά ριζοσπαστικών απόψεων μπορούσε να σε στείλει στα κάτεργα με το Ν. 509 και τα ξερονήσια γέμιζαν από «επικίνδυνους» πολίτες με απλές διοικητικές αποφάσεις των Επιτροπών Δημοσίας Ασφαλείας, η καταστολή αυτής της έκρηξης παρέμεινε εντυπωσιακά ήπια: μεγάλο ποσοστό των συλληφθέντων δεν οδηγείται καν στον εισαγγελέα, τα δε δικαστήρια συχνά αθωώνουν όσους διώκονται ως «πρωταίτιοι».
Φως φανάρι πως η Δικαιοσύνη, μολονότι τυφλή, διέθετε αυξημένη ευαισθησία απέναντι στα εθνικά χρώματα που νομιμοποιούσαν αυτήν ειδικά την εκδοχή συλλογικής «ανταρσίας».
Το ρεπερτόριο των συγκρούσεων παρέμεινε λίγο-πολύ σταθερό σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας.
Οι διαδηλωτές βρίσκονται αντιμέτωποι με την αστυνομία, είτε όταν επιχειρούν να φτάσουν στην αγγλική πρεσβεία, που παραμένει απροσπέλαστη, είτε όταν απλώς επιχειρούν να διαδηλώσουν σπάζοντας κάποια γενική απαγόρευση.
Για τη διάλυση του πλήθους, οι αστυνομικοί χρησιμοποιούν κλομπ, καδρόνια και πυροσβεστικές αντλίες, ενίοτε δε καταφεύγουν σε πετροπόλεμο με τους διαδηλωτές.

Οι διαδηλωτές, από την πλευρά τους, χρησιμοποιούν τα κοντάρια των πλακάτ, νεράντζια, πέτρες και κάθε λογής οικοδομικά υλικά που βρίσκουν στα γιαπιά της πρώιμης -ακόμη- «ανοικοδόμησης» του κέντρου.
Παρά την εκτεταμένη χρήση τους προ δεκαετίας, στα Δεκεμβριανά του 1944, οι μολότοφ απουσιάζουν εδώ παντελώς.
Με την πρεσβεία εκτός βολής, ως υποκατάστατα για το ξέσπασμα της οργής των διαδηλωτών χρησιμοποιήθηκαν το Μετοχικό Ταμείο Στρατού (έδρα των ξένων στρατιωτικών αποστολών), η Βιβλιοθήκη της USIS στη Σταδίου, τα γραφεία της British Airways κι άλλων αγγλικών εταιρειών, τα ξενοδοχεία «Ακροπόλ Παλλάς» (έδρα Αγγλοσαξόνων στρατιωτικών) και «Μεγάλη Βρετανία», ακόμη και καταστήματα με αγγλικά ονόματα ή και αγγλόγλωσσες -απλώς- ταμπέλες.
Στο αποκορύφωμα του 1956 το ζαχαροπλαστείο «Πικαντίλλυ» θα μετονομαστεί έτσι προσωρινά σε «Κύπρος-Μπαρ» και το «Βικτώρια» σε «Λευκωσία», η δε «Μεγάλη Βρετανία» θα καλύψει καλού-κακού τις πινακίδες της με μπόλικες γαλανόλευκες.
Λιγότερο βραχύβια αποδείχθηκε η αποκατάσταση του παλιού ονόματος της οδού Σταδίου, που μετά τα Δεκεμβριανά είχε μετονομαστεί σε «Οδό Τσώρτσιλ»· το πρώτο ξήλωμα των σχετικών πινακίδων από διαδηλωτές καταγράφεται στις 20/1/1952, ενώ η τελευταία καταστράφηκε στις 20/8/1954.
Ορατή είναι πάντως μια σταδιακή σκλήρυνση των διωκτικών αρχών, με καθοριστική τομή το πολύνεκρο συλλαλητήριο της 9ης Μαΐου 1956 και τη συνακόλουθη διακήρυξη του Καραμανλή ότι στο εξής θα πατάσσει αμείλικτα «πάσαν αναρχικήν εκδήλωσιν».
Εκτοτε οι δημόσιες συγκεντρώσεις για το Κυπριακό απαγορεύτηκαν πλήρως, κάθε δε σχετική απόπειρα καταστελλόταν στη γέννησή της από την αστυνομία.
«Συλλαλητήριο έχει να γίνει από το 1956», θυμίζει χαρακτηριστικά η «Πανσπουδαστική» της 26/11/1958, εν όψει της τελευταίας άκαρπης απόπειρας για παρόμοια διοργάνωση.

Το σποτ του Εθνικού Συμβουλίου κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας για την ένταξη των προσφυγόπουλων στα σχολεία

Λεπτομέρειες

Δημιουργηθηκε στις Δευτέρα, 16 Ιανουαρίου 2017 13:48