Τα μακροοικονομικά μεγέθη της οικονομίας του Κουβέιτ βρίσκονται σε καλό επίπεδο αφού σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εκτιμάται ότι το συνολικό ακαθάριστο δημόσιο χρέος της χώρας είναι 4,4% για το 2012, το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ όλων των εξαγωγέων πετρελαίου (πίσω από το Ομάν με 3,2% αντίστοιχα).
Αντίστοιχες είναι και οι τοποθετήσεις των οίκων αξιολόγησης, όπως αυτή της Global Investments κατά την οποία «το πετρέλαιο συνεχίζει να κυριαρχεί επί του συνόλου των εξαγωγών του Κουβέιτ, όπως συμβαίνει και με το σύνολο των εσόδων της κυβέρνησης. Κατά μέσο όρο, οι εξαγωγές πετρελαίου αντιπροσωπεύουν το 94% του συνόλου των εξαγωγών από το 2005 έως το 2011. Από το 2003, οι τιμές του πετρελαίου έχουν γίνει αιτία ταχείας ανάπτυξης που επέτρεψε στο Κουβέιτ να επιτύχει υψηλό επίπεδο εξαγωγών κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου.»
• O εθνικός προϋπολογισμός του Κουβέιτ βασίζεται κατά 95% στα έσοδα από το πετρέλαιο, αν και το τελευταίο διάστημα γίνεται προσπάθεια για μεγαλύτερη διαφοροποίηση. Σύμφωνα με τον πρώην Υπουργό Οικονομικών, υπάρχει έντονη ανησυχία για την εξάρτηση της εγχώριας οικονομίας αποκλειστικά από την εξόρυξη και εξαγωγή πετρελαίου. Η μεγάλη διακύμανση στην τιμή του πετρελαίου καθιστά την κατάρτιση του προϋπολογισμού εξαιρετικά δύσκολη, αφού είναι σχεδόν αδύνατο να διαμορφωθούν οι αντίστοιχες προβλέψεις. Μάλιστα, το 2010 το Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα πενταετές αναπτυξιακό πρόγραμμα για την διαφοροποίηση της οικονομίας από τους υδρογονάνθρακες, το οποίο όμως βρίσκεται σε σημαντική υστέρηση.
Συγκεκριμένα γίνεται προσπάθεια για ενίσχυση του τουρισμού, την ανάπτυξη του εμπορίου στο πεδίο των logistics, καθώς και αναβάθμιση της εκπαίδευσης προσαρμοζόμενης στις ανάγκες της οικονομίας. Επίσης, η κατασκευή εμπορικού λιμένα στην νήσο Boubyan (Μπόουμπυάν) αναμένεται να εξυπηρετήσει μεγάλο όγκο εμπορικών συναλλαγών με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ιράκ.
Σε απόλυτη συνάφεια με το θετικό μακροοικονομικό περιβάλλον, οι κάτοικοι του Κουβέιτ απολαμβάνουν μεγάλες κοινωνικές παροχές, όπως είναι η δωρεάν κατ'οίκον ιατρική περίθαλψη, η δωρεάν πρόσβαση στις τηλεπικοινωνίες κ.ο.κ. Παρόλα αυτά οι ίδιοι οι κάτοικοι διαφοροποιούνται στον τρόπο που αντιλαμβάνονται το κλίμα αυτό, αφού η μονόπλευρη δομή της οικονομίας προσφέρει περιορισμένες επιλογές εργασιακής απασχόλησης, ενώ το πολύπλοκο συνταγματικό σύστημα της χώρας επιδρά αρνητικά στο κοινωνικό γίγνεσθαι.
Στο οικονομικό πεδίο το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην ασύμμετρη κατανομή των κονδυλίων, ενώ το γεγονός ότι η χώρα εισάγει τα 9/10 των επισιτιστικών αναγκών της, αποτελεί μία ένδειξη του γιατί οι μακροοικονομικοί δείκτες δεν συνάδουν απόλυτα με την οικονομική ευμάρεια των πολιτών.
Ωστόσο, στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα προβλήματα είναι αρκετά οξύτερα, γεγονός που αποτέλεσε αιτία για αυξημένο διεθνή έλεγχο από το 2010, ενώ δεν έλειψαν και διαδηλώσεις με απαιτήσεις για πολιτική μεταρρύθμιση.
Συγκεκριμένα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για μεταρρυθμίσεις σε θέματα που αφορούν στους ανιθαγενείς, στα δικαιώματα των γυναικών και των εγχωρίως εργαζομένων καθώς και στο πεδίο της ελευθερίας της έκφρασης. Ειδικότερα στο ζήτημα της έκφρασης η τοπική κυβέρνηση ασκεί συνεχόμενες ποινικές διώξεις για δυσφήμιση και συκοφαντία, ενώ υπάρχουν υπόνοιες για εγκληματική συμπεριφορά των κρατικών σωμάτων ασφαλείας. Συνεπώς, οι διαδηλώσεις του 2011 δεν θα πρέπει να μας προκαλούν έκπληξη.
Οι διακρίσεις κατά των γυναικών είναι ιδιαιτέρως έντονες τόσο σε θέματα οικογενειακής βίας όσο και σε δικαιώματά οικονομικής δραστηριότητας. Επιπλέον τα τέκνα γυναικών συζευγμένων με άντρες μη-Κουβεϊτιανής ιθαγένειας, δεν έχουν δικαίωμα απόκτησης της ιθαγενείας. Να σημειωθεί ότι μέχρι πρότινος οι γυναίκες δεν είχαν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, αν και ακόμα τους στερείται το δικαίωμα πρόσβασης σε θέσεις εισαγγελικών λειτουργών.
Αναφορικά με το ζήτημα της ανιθαγένειας, φυλές με μακροχρόνιες ρίζες όπως αυτή των Bidoun, που αριθμούν σε 120.000 κατοίκους, στερούνται της ιδιότητας του πολίτη, δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην υγειονομική περίθαλψη και στην απασχόληση, ενώ δεν τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα στον γάμο και στην οικογένεια, αφού δεν δύνανται να δηλώσουν γεννήσεις, γάμους, ή θανάτους.
Ωστόσο, παρατηρείται βελτίωση στα δικαιώματα των εργαζομένων μέσω των σχετικών πρωτοβουλιών του 2010. Παρόλα αυτά, συγκεκριμένες πολυπληθείς κατηγορίες εργαζομένων εξακολουθούν να εξαιρούνται των συγκεκριμένων διατάξεων.
Η ελευθερία έκφρασης παρουσιάζει ανησυχητικές πτυχές αφού οι ποινικές διώξεις κατά ατόμων που εκφέρουν μη-βίαιο πολιτικό λόγο, είναι ιδιαιτέρως συχνές. Η συνηθέστερη κατηγορία αφορά στην υποκίνηση ανατροπής του καθεστώτος.
Τα δικαιώματα των ατόμων με σεξουαλικές προτιμήσεις του ιδίου φύλου καθώς και των μεταναστών είναι ανύπαρκτα, με τους πρώτους να διώκονται ποινικά, ενώ οι δεύτεροι εργάζονται υπό καθεστώς άτυπης δουλείας. Ενδεικτική είναι και η τοποθέτηση των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής που κατατάσσουν το Κουβέιτ ως μία από τις πιο προβληματικές χώρες στην εμπορία ανθρώπων, χωρίς ωστόσο να προβούν σε ανάλογες κυρώσεις για ευνόητους λόγους.
Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 2012 η δυσφορία των πολιτών ήταν έντονη με αποτέλεσμα βίαιες αντιδράσεις και ανάλογες μεθόδους καταστολής.
Επί της ουσίας καλούμαστε να κυρώσουμε μια συμφωνία με μία βαθιά αντιδημοκρατική χώρα, η οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες παγκοσμίως.
Η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί σε δύο άξονες. Αφενός θα πρέπει να προωθήσει τις δημοκρατικές αρχές και αξίες και τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, στο βαθμό που κάτι τέτοιο είναι εφικτό μέσω των όρων της παρούσας συμφωνίας.
Αφετέρου, στο οικονομικό πεδίο η χώρα μας έχει μια ουσιαστική ευκαιρία να αποκομίσει μεγάλα οφέλη από τις συναλλαγές των δύο πλευρών.
Συγκεκριμένα η Ελλάδα στο μόνο το οποίο μπορεί να προσμένει από την εν λόγω συνεργασία, είναι πρόσβαση σε πηγές πετρελαίου. Δεδομένης της έλλειψης οικονομικής ρευστότητας στην χώρα μας, καθώς και του υπερβολικά μικρού αγροτικού τομέα του Κουβέιτ, οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να προχωρήσουν σε μία συμφωνία ανταλλαγής προϊόντων μέσω λογαριασμών SWAP. Ήτοι, την δημιουργία λογαριασμού όπου για την ελληνική πλευρά θα υπάρχει χρέωση για εισαγωγές πετρελαϊκών προϊόντων και πίστωση για εξαγωγές αγροτικών προϊόντων.
Κατά αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει μια τόνωση της αγροτικής οικονομίας μέσω της προώθησης των εξαγωγών, με αντιστάθμισμα την εισαγωγή πετρελαίου χωρίς να δημιουργείται υποχρέωση άμεσης καταβολής χρηματικών πόρων.
Εφόσον προκριθεί μία τέτοιου είδους συνεργασία, θα πρέπει πρωτίστως να εξετασθεί η φόρμα αυτής ώστε να μην αντίκειται στις σχετικές διατάξεις του Ευρωπαϊκού Δικαίου και του Ευρωπαϊκού Δικαίου Επιχειρήσεων και Ανταγωνισμού.
