Αγαπητοί σύνεδροι,
Εκ μέρους της Δημοκρατικής Αριστεράς θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την ευγενική πρόσκληση στην οποία δεν μπορούσαμε παρά να ανταποκριθούμε θετικά. Το Συνέδριο που ξεκινά σήμερα είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρον όχι μόνο γιατί το θέμα του αγγίζει την καρδιά της ευρωπαϊκής προβληματικής αναφορικά με τις πολιτικές διεξόδου από την κρίση, αλλά και γιατί η υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν μένει πιστή στις αξίες που την γέννησαν παρέχει ευκαιρίες στους πολίτες της, αρκεί και οι πολίτες της να έχουν τη διάθεση και τη γνώση να τις αδράξουν.
Θα ήθελα να θυμίσω ότι η Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι η παλαιότερη κοινή πολιτική που σχεδίασε και υιοθέτησε η Ενωμένη Ευρώπη. Υπήρχε ως σύλληψη ακόμη και από την εποχή της Ένωσης του Χάλυβα και Άνθρακα. Για πρώτη φορά εφαρμόστηκε το 1962 και η σημασία της ήταν τόσο κομβική στην τότε ΕΟΚ που απορροφούσε σχεδόν τον μισό προϋπολογισμό, αλλά και γινόταν αφορμή για έριδες και ανταγωνισμούς μεταξύ των εταίρων.
Η ΚΑΠ είναι μια συνεχώς μεταρρυθμιζόμενη πολιτική. Στη διάρκεια των χρόνων εφαρμογής οι στοχεύσεις έχουν μεταβληθεί άρδην. Τη δεκαετία του 2000, η ΕΕ είχε μεταφέρει το κέντρο του ενδιαφέροντός της σε άλλους παραγωγικούς τομείς πέραν της γεωργίας, καθώς έτεινε να παγιωθεί ένας παγκόσμιος παραγωγικός καταμερισμός, στον οποίο η Ευρώπη δεν θα είχε τα ηνία της πρωτογενούς παραγωγής. Έτεινε να γίνει αποδεκτό ότι οι ευρωπαίοι καταναλωτές θα μπορούσαν να προμηθεύονταν τρόφιμα από περιοχές με φθηνότερη παραγωγική ικανότητα. Ωστόσο, τόσο η παγκόσμια οικονομική κρίση, όσο και επιμέρους σημαντικά γεγονότα (πλημμύρες, πυρκαγιές αλλά και εντάσεις σε περιοχές) επανέφεραν ως κεντρικό θέμα: τη διατροφική ασφάλεια και την επισιτιστική επάρκεια. Επανέρχεται έτσι η κεντρικότητα της παραγωγής τροφίμων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πέρα όμως από τις αλλαγές πλεύσης στις πολιτικές η εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής ανέδειξε και μία σειρά προβλημάτων και στρεβλώσεων στην εφαρμογή της στη χώρα μας, τα οποία εύγλωττα αναδεικνύουν την παθογένεια του συνόλου της ελληνικής ζωής.
Σε σχετική ερώτηση ευρωβουλευτή για την εφαρμογή των αγροτικών προγραμμάτων στην Ελλάδα σύμφωνα με τον αρμόδιο ευρωπαίο Επίτροπο Τσιόλος, η κακοδιαχείριση κόστισε στη χώρα 1,162 δισ. ευρώ κατά την προηγούμενη πενταετία (2007-2012), λόγω επιστροφών κονδυλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσό αυτό αποτελεί το 28% των συνολικών ποσών που επιβλήθηκαν ως ποινές, στο σύνολο των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το ίδιο διάστημα. Τα προβλήματα αφορούσαν κυρίως «αδυναμίες ελέγχου», «εσφαλμένα στοιχεία ΟΣΔΕ», «εκπρόθεσμες πληρωμές», «αδυναμίες όσον αφορά τη διαχείριση και τους ελέγχους του συστήματος πολλαπλής συμμόρφωσης», «αδυναμίες διαχείρισης και ελέγχου ενισχύσεων».
Η νέα ΚΑΠ (2014-2020) έχει δύο πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Το πρώτο είναι ότι μετακυλύει, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, το κέντρο του ενδιαφέροντος από τον πρώτο πυλώνα, τις συνδεδεμένες ενισχύσεις, στον δεύτερο, δηλαδή στην καινοτομία, την αλλαγή καλλιέργειας και τις νέες τεχνολογίες. Το δεύτερο σημεία αφορά στο κράτος μέλος που έχει πλέον πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες παρέμβασης, προσαρμογής και προτάσεων ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες.
Με τη νέα ΚΑΠ θεσπίζονται μια σειρά από μέτρα για το πως θα δίνονται οι ενισχύσεις.
Είναι π.χ. θετικό ότι:
1) Υπάρχει ανώτατο όριο τα 300000 ευρώ ενίσχυσης για κάθε αγρόκτημα,
2) Δίνονται κίνητρα αειφορίας πχ δήλωση τουλάχιστον 3 καλλιεργειών σε συγκεκριμένη έκταση και σε συγκεκριμένα ποσοστά), διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και μόνιμων λειμώνων ,δημιουργία «οικολογικών ζωνών» (επιλέξιμες εκτάσεις ακαλλιέργητες).
3) Θεσπίζεται η έννοια του ενεργού αγρότη
4) Ενισχύεται η καινοτομία
5) Πριμοδοτούνται οι ομάδες παραγωγών
Όλα τα παραπάνω είναι σίγουρα θετικά σημεία και εμείς ως Δημοκρατική Αριστερά πιστεύουμε στον πρωταρχικό ρόλο του πρωτογενούς τομέα στην ανάταξη της οικονομίας.
Η Δημοκρατική Αριστερά θεωρεί ότι η εποικοδομητική και ουσιαστική αξιοποίηση της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι της αγροτικής ανάπτυξης που είναι:
• Η ανάπτυξη της υπαίθρου στη βάση ενός νέου προτύπου, το οποίο θα αναγνωρίζει τη διασύνδεση της οικονομίας και της παραγωγής με τα φυσικά οικοσυστήματα.
• Η στροφή σε μια γεωργία- κτηνοτροφία που τα προϊόντα της θα είναι ποιοτικά και η οποία θα μπορεί να υποστηρίξει και να συνδυαστεί με άλλες τοπικές αναπτυξιακές δράσεις, όπως ο τουρισμός της υπαίθρου.
• Η "προτυποποίηση" του παραδοσιακού τρόπου παραγωγής των προϊόντων μας και η δημιουργία κινήτρων για την στήριξη της πράσινης επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας και της απασχόλησης.
• Η σύνδεση των επιδοτήσεων με την παραγωγή, την ποιότητα των προϊόντων και τις ορθές γεωργικές πρακτικές και την ανάπτυξη ενός περισσότερο ευέλικτου, διαφανούς και απλοποιημένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου για την καταβολή των ενισχύσεων.
• Η προώθηση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα με μέτρα μείωσης του κόστους παραγωγής, εξυγίανσης του εμπορίου των αγροτικών προϊόντων, προστασίας της αγροτικής γης, με σαφή καθορισμό των χρήσεών της, αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών και της συμβολαιακής γεωργίας.
• Η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος εκπαίδευσης, τεχνικοοικονομικής συμβουλευτικής στήριξης των αγροτών και σύνδεσης με την έρευνα.
• Η στήριξη της συνεταιριστικής και γενικότερα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο αγροτικό τομέα.
Με τη νέα ΚΑΠ επιδιώκουμε τη μετατροπή του αγροτικού τομέα σε δυναμικό μοχλό ανάπτυξης.
Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου.
